Có được vị trí số 1 cuối năm nay cũng gần như đồng nghĩa anh sẽ phải vô địch ATP World Tour Finals đang diễn ra ở London. Nhưng ngay cả khi không có cơ hội đoạt được chức vô địch danh giá (chỉ đứng sau bốn giải Grand Slam) thì là số 1 thế giới vẫn luôn là động lực lớn với Federer.
Năm 2012, khi có cơ hội trở lại ngôi số 1 sau gần hai năm bị đẩy lùi về phía sau, Federer định nghĩa tầm mức của danh vị ấy rằng nó là sự xác nhận rằng anh là người xuất sắc nhất thế giới, còn tất cả các vị trí còn lại đều không có giá trị gì đặc biệt.
Kẻ chinh phục kỷ lục
Lúc ấy, Federer đang chinh phục kỷ lục 286 tuần ở ngôi số 1 của Pete Sampras. Nói theo ngôn ngữ của các môn thể thao khác, thì Federer sau đó đã phá rất sâu kỷ lục ấy và chưa chắc đã là quá lời nếu như cho rằng kỷ lục 302 tuần có khả năng tồn tại hàng thập kỷ nữa.
Còn bây giờ, việc có thể trở lại ngôi số 1 cũng đồng nghĩa với việc vượt qua một cột mốc vĩ đại của Adrea Agassi, người lần cuối cùng đứng ở vị trí đỉnh cao đó khi đã 33 tuổi 13 ngày.
Kỷ lục ấy của Agassi khiến cho việc Federer có tuần cuối cùng là khi anh 31 tuổi 3 tháng trở nên khá bình thường dù việc đoạt số 1 thế giới cũng như đăng quang Grand Slam ở tuổi ngoài 30 đều hiếm người làm được.
Với một người đã chinh phục và tạo lập vô số kỷ lục đỉnh cao của tennis như Federer (trong đó vĩ đại của vĩ đại là 17 danh hiệu Grand Slam), việc đoạt được vị trí số 1 (nếu thành công) ở tuổi này vẫn nói lên rất nhiều điều.
 |
| Lối đánh tấn công giúp Federer thi đấu đỉnh cao trong thời gian dài |
Thách thức thời gian
Federer lần đầu tiên lên ngôi số 1 khi anh 23 tuổi, tháng Hai năm 2014. Lần ấy anh ngự trị ở đó năm năm, chính xác là 237 tuần.
Không bao giờ Federer tìm lại được sự thống trị tuyệt đối như thế trong giai đoạn mà Nadal và Djokovic lần lượt vươn lên kể từ 2008, và thậm chí, có những giai đoạn khủng hoảng (như cả năm 2013 chỉ giành một danh hiệu ATP 250 và rơi xuống vị trí thứ 8), nhưng một thực tế không thể chối bỏ là sự nghiệp đỉnh cao của Federer đã và đang trải dài mười năm.
Mười năm như chúng ta đã từng nói thường là giới hạn cho một sự nghiệp của các tay vợt đỉnh cao. Hầu hết đều không thể duy trì sự hiện của họ ở nhóm tinh hoa trong những năm cuối hoặc sự nghiệp kết thúc sớm hơn (như Hewitt, Safin…).
Tennis thế giới chục năm qua trải qua cuộc cách mạng thực sự về thể lực và xu hướng phòng ngự siêu đẳng của Nadal và ít nhiều cả Murray đã lên ngôi rực rỡ bên cạnh thứ tennis tấn công mẫu mực trình diễn bởi Federer và thứ tennis cân bằng của Djokovic. Cuộc cạnh tranh khốc liệt ấy vì thế đã và có thể làm rút ngắn tuổi thọ đỉnh cao của các tay vợt.
Mười năm mà những năm đầu tiên rồi nếu cả năm thứ mười đều đứng ở vị trí số 1 vì thế thực sự là vô tiền khoáng hậu.
Nadal, người vẫn luôn được so sánh với Federer trên nhiều phương diện (và cũng có những thành tựu vượt trội) liệu đến năm 2018 có cơ hội được đứng trước một cơ hội như thế khi năm đỉnh cao đầu tiên của Nadal là 2004 rồi đến tháng 8 năm 2008 mới lần đầu bước lên ngôi số 1.
Bản thân Federer chắc hẳn cũng hiểu được sự vĩ đại của cơ hội mà anh đang đứng trước khi anh vốn dĩ là người giàu tham vọng và đam mê của anh dành cho môn thể thao này giữa hai thời điểm một chàng trai trẻ và ông bố của bốn đứa trẻ vẫn như một ly rượu đầy.
Tấn công là chìa khoá
Federer sau Paul Annacone đã tìm được Stefan Edberg – một bộ não tennis mẫu mực để giúp anh hồi sinh từ năm 2013 đáng quên nhờ quan điểm huấn luyện đòi hỏi anh phải duy trì nhịp thi đấu đều đặn hơn thay vì có các kỳ nghỉ kéo dài.
Nhưng nền tảng cho sự bền vững ấy là thứ tennis tấn công mà Federer đã theo đuổi và tôn vinh nó từ ngày đầu.
Tennis tấn công như chúng ta từng bàn đòi hỏi nền tảng thể lực tốt, bộ chân di chuyển đầy tốc độ, khả năng phán đoán và đôi khéo léo nhưng bù lại nó không tiềm ẩn nhiều rủi ro về chấn thương và tốn sức như cách chơi phòng ngự. Không phải ngẫu nhiên mà cả Murray và đặc biệt là Nadal lại chấn thương nhiều hơn Djokovic và Federer.
Thay vì phải chạy năm bước ra xa đường dây dọc thì người trả giao bóng tấn công chỉ cần di chuyển chéo lên phía trước thu ngắn đường di chuyển.
Thay vì xây dựng cách giành điểm bằng việc lùi sâu đôi công và buộc đối phương phải đánh hỏng thì người chơi tấn công đứng ôm sân và tiết kiệm được thể lực.
Đó chỉ là hai trong số những ưu thế của thứ tennis tấn công và lý giải tại sao Federer lại bền vững hơn.
 |
| Djokovic là vật cản lớn nhất trên đường trở lại số 1 của Federer |
Và chỉ còn cánh cửa Djokovic
Một Federer vĩ đại đang đứng cách tầm mức trở nên vĩ đại hơn nữa chỉ vài trận đấu. Cách anh hoá giải cửa ải Raonic 6-1 và 7-6 (0) thực sự ấn tượng bởi cũng ở cuộc gặp giữa hai người tại Paris Masters, Raonic thắng 7-6 (5) và 7-5.
Ở bảng đấu của Federer còn có Murray và Nishikori, nhưng sẽ không sai nếu cho rằng vấn đề tất cả nằm ở Djokovic.
Bên cạnh những khả năng khác, có một khả năng gần nhất là Djokovic chỉ cần thắng cả ba trận vòng bảng anh sẽ nắm chắc ngôi số 1 thế giới của năm 2014 bất kể các kết quả còn lại trong năm thế nào.
Nhưng điều đó cũng đồng nghĩa rằng nếu Djokovic xảy chân và Federer đăng quang ở London với thành tích toàn thắng rồi sau đó đưa Thuỵ Sĩ lên ngôi vô địch Davis Cup thì anh có thể trở lại với ngôi vị số 1 và trở thành người nhiều tuổi nhất xưa nay làm được điều đó.
Djokovic đã đè bẹp nhà vô địch US Open 2014 Cilic chỉ sau chưa đầy một giờ thi đấu (gồm cả nghỉ giữa games và set) trong khi hai đối thủ còn lại thì Berdych có vẻ như không đạt đỉnh cao phong độ và chỉ có Wawrinka là đáng gờm.
Một khả năng rất nhỏ cho một điều thật lớn lao!
