Thay đổi để tồn tại
Mourinho là bậc thầy chiến thuật phòng ngự phản công, Pep Guardiola là người sáng lập ra Tiqui – taca nhưng tại vòng bán kết Champions League 2014 cả Chelsea và Bayern Munich đều phải nhận lấy thất bại trước Atletico Madrid và Real Madrid. Bởi một lý do đơn giản, cả Mourinho và Pep Guardiola đều bảo thủ với tư duy chiến thuật của mình trước hai đội bóng được đánh giá có lối chơi biến hóa và đầy khoa học. Nói Mourinho hay Pep Guardiola để chỉ ra rằng: Bóng đá hiện đại cần phải có sự thích nghi tốt cũng như biết cách thay đổi theo thời thế.
 |
| Chiếc xe bus của Mourinho dễ dàng bị hóa giải. Ảnh: Internet |
Nhìn sang Ancelotti và Simeone ta sẽ thấy, họ đã thành công nhờ vào sự thay đổi theo từng thời điểm khác nhau để khiến đối thủ nhận trái đắng. Trong trận bán kết lượt đi trên sân Bernabeu, Real Madrid dù được chơi trên sân nhà nhưng lại chọn lối chơi sở đoản là phòng ngự phản công để khắc chế Tiqui – taca của Pep Guardiola. Rõ ràng, bản thân các cầu thủ Bayern Munich cũng cảm thấy bất ngờ về sự thay đổi đó bởi Real Madrid dưới thời Ancelotti luôn chơi tấn công thần tốc. Thế mà, Kền kền trắng đã trình diễn một bộ mặt hoàn toàn khác khiến đoàn quân kiêu hãnh của Pep nhanh chóng “tắt lửa”. Rõ ràng, Bayern Munich thất bại trên sân Bernabeu là do Pep đã không biết cách làm mới đội bóng.
Mourrinho thì sao? Bản thân Chelsea thất bại cũng vì không biết cách làm mới chiến thuật. Dù phải gặp Atletico Madrid nhưng chiến lược gia người Bồ vẫn chọn một lối đá sở trường đó là phòng ngự phản công tiêu cực dù chơi trên sân nhà hay sân khách. Nhưng Mourinho quên mất một điều, Atletico Madrid dưới thời Simeone là một đội bóng hoàn toàn khác, họ chơi biến hóa trong mọi trường hợp dù phòng ngự hay tấn công. Trận thắng 3-1 trước Chelsea ngay trên sân Stamford Bridge là một minh chứng rõ nét nhất. Atletico Madrid dù chơi trên sân khách nhưng lại chủ động cầm bóng, tổ chức tấn công, và đó là sự thay đổi chiến thuật hợp lý bất chấp Chelsea được chơi trên sân nhà khiến đội bóng của Mourinho không kịp trở tay.
Đúng là thay đổi tư duy chiến thuật sẽ giúp đội bóng tồn tại để tiến lên phía trước. Và những đội bóng thành công vào thời điểm hiện tại dường như tất cả đều phải thay đổi trong từng trận đấu. Tuy nhiên, không phải lúc nào thay đổi cũng thành công bởi muốn làm được điều đó các chiến lược gia cần phải có nhiều yếu tố hội tụ.
Làm sao để thay đổi?
Thay đổi tư duy chiến rất tốt nhưng không phải chuyện đơn giản ai cũng có thể làm được. Ở đó, HLV là người quyết định quan trọng nhất cho sự thay đổi của mình tùy vào trận đấu trước đối thủ mạnh hay yếu. Đó là xét trên khía cạnh thay đổi bởi nhiều HLV vẫn luôn bảo thủ với quan điểm chiến thuật của mình, ví dụ như Pep Guardiola, Rodgers hay Mourinho … những chiến lược gia luôn xác định một phong cách chơi bóng nhất định.
 |
| Real Madrid chiến thắng nhờ vào sự thay đổi. Ảnh: Internet |
Rõ ràng, tư duy chiến thuật rất quan trọng nó quyết định đến sự thành bại của từng đội bóng. Vậy làm sao để có thể thay đổi chiến thuật? Có ba yếu tố quyết định. Thứ nhất, tùy thuộc vào đối thủ mạnh hay yếu ở từng thời điểm khác nhau. Thứ hai, đội bóng cần có một chiến lược gia giỏi tính toán trong từng sự thay đổi đó, và nhanh chóng đưa ra sự thay đổi mỗi khi gặp vấn đề. Thứ ba là HLV phải có trong tay một dàn ngôi sao chất lượng và có chiều sâu lý tưởng để tiện đưa ra sự thay đổi, đây là yếu tố quan trọng nhất. Đơn cử như Chelsea của Mourinho, đội bóng thành London không thể chọn lối đá tấn công thay phòng ngự phản công bởi đa phần cầu thủ đều mang thiên hướng phòng ngự trong khi tiền đạo thì mất đi bản năng sát thủ.
Thay đổi là để tồn tại nhưng không phải lúc nào cũng diễn ra đúng như vậy. Mỗi đội bóng cần có một phong cách, một tư duy chiến thuật và một lối đá sở trường. Từ những cái đó, các chiến lược gia sẽ mở rộng ra theo nhiều hướng khác nhau để đối phó với đối thủ. Real Madrid chơi bóng theo phong cách tấn công thần tốc và họ đã kết liễu Bayern Munich đúng theo phong cách đó dù chọn phòng ngự trong suốt trận đấu.
Kết luận
Thay đổi tư duy chiến thuật là rất cần thiết để không bị đối thủ bắt bài hay đọc vị được trận đấu. Mourinho hay Pep Guardiola đã thất bại vì sự bảo thủ và cố chấp của mình. Dẫu vậy, một khi HLV chấp nhận thay đổi thì họ phải có nguyên liệu tốt nhất nhằm tránh những sai lầm đáng trách xảy ra.
