Vì sao bóng đá Ý ngày càng khan hiếm trung vệ giỏi?

Bóng đá Ý rất coi trọng chiến thuật, tinh thần kỷ luật, chiến đấu không khoan nhượng và đề cao yếu tố phòng ngự. Với họ, phòng ngự không chỉ là phá bóng trong chân đối thủ, đó thực sự là một nghệ thuật. Giống như người Hà Lan với lối chơi tấn công tổng lực, người Brazil với chất nghệ sĩ đầy ma mỵ, người Ý đã giới thiệu với thế giới bóng đá trường phái catenaccio - nghệ thuật phòng ngự trứ danh. Tất nhiên, catenaccio hiệu quả nhất không ai bằng huấn luyện viên huyền thoại Helenio Herrera cùng Inter Milan những năm 60 của thế kỷ trước. Tuy nhiên, huấn luyện viên người Argentina chỉ nâng cấp những di sản mà người Ý đã gầy dựng.

Bóng đá Ý nổi tiếng với trường phái catenaccio - nghệ thuật phòng ngự trứ danh. Ảnh: Internet.

Trong môi trường bóng đá đặc biệt yêu thích và cổ súy nghệ thuật phòng ngự như thế, người Ý luôn sở hữu những trung vệ xuất sắc bậc nhất thế giới; có thể kể đến Giacinto Facchetti, Franco Baresi, Alessandro Nesta hay Fabio Cannavaro. Và thành công gần đây nhất của đội tuyển áo Thiên thanh cũng được tạo dựng trên nền tảng lối chơi phòng ngự cực kỳ khoa học và hiệu quả. Đội tuyển Ý vô địch World cup 2006 trên đất Đức nhờ một hàng phòng ngự xuất sắc với Cannavaro là hạt nhân. Thế nhưng, sau khi Cannavaro và Nesta giải nghệ, người Ý đang mỏi mắt trông chờ những truyền nhân để thay thế nhưng vẫn chưa tìm thấy. Chiellini, Bonucci, Barzagli đang được Conte tin tưởng nhưng họ chưa thể và có lẽ không bao giờ có thể đạt đến đẳng cấp của những vị tiền bối. Vì sao?

Đầu tiên, có lẽ là do… Chúa. Tòa thánh Vatican ẩn mình ở trung tâm thủ đô Roma nhưng không phải lúc nào Chúa cũng sinh ra cho nước Ý những hậu vệ xuất sắc. Đó là một cách lý giải hơi bông đùa nhưng quả thật việc sản sinh ra những nghệ sĩ phòng ngự cũng có tính chu kỳ của nó. Cũng giống như Brazil không phải lúc nào cũng sở hữu những ngôi sao tấn công xuất sắc. Người Ý đang chấp nhận một sự thật rằng họ đang khan hiếm nhân tài ở hàng phòng ngự và khả năng của những trung vệ hiện tại đã đạt đến ngưỡng tối đa, không thể đòi hỏi những Chiellini, Bonucci, Barzagli… phải xuất sắc như Cannavaro hay Nesta đã làm được.

Những cuộc đối đầu với những chân sút lừng danh đã phần nào giúp cho các trung vệ của tuyển Ý ngày càng hoàn thiện bản thân hơn. Ảnh: Internet.

Thứ hai, bóng đá Ý đang ở giai đoạn thoái trào và việc thiếu đi những ngôi sao tấn công xuất sắc cũng khiến họ vắng bóng những hậu vệ xuất sắc. Nghe có vẻ hơi phi lí nhưng nếu nhìn nhận theo góc độ khoa học thì hoàn toàn có cơ sở. Trong môi trường có nhiều ngôi sao tấn công xuất sắc ở đẳng cấp thế giới, đương nhiên các hậu vệ phải nỗ lực luyện tập, thi đấu với sự tập trung cao độ và việc phải đối đầu với những tiền vệ, tiền đạo xuất sắc, tất nhiên khả năng phòng thủ của các trung vệ sẽ được nâng lên.

Những Nesta, Maldini, Cannavaro đạt đến đẳng cấp thế giới chẳng phải vì họ thường xuyên đối đầu với những Ronaldo de Lima, Batistuta, Zidane, Rui Costa… hay sao? Bóng đá Ý hiện giờ đã kém sức hút hơn rất nhiều. Những ngôi sao đẳng cấp hàng đầu thường nghĩ về La Liga, Premier League hoặc Bundesliga; họ chỉ nghĩ đến Serie A khi còn trẻ (Paulo Dybala, Paul Pogba, Morata chẳng hạn) hoặc khi đến buổi xế chiều của sự nghiệp (Ronaldinho, Ronaldo de Lima khi khoác áo Milan…).

Bóng đá Ý đang cực kỳ khan hiếm những ngôi sao nơi hàng phòng ngự. Ảnh: Internet.

Cuối cùng, sự thăng hoa rực rỡ của tiki-taka và bóng đá tấn công khiến người Ý cũng muốn thay đổi tư duy. Thành công của Barcelona và đội tuyển Tây Ban Nha hay đội tuyển Đức những năm qua khiến cả thế giới phải thay đổi cách làm bóng đá. Việc đào tạo những cầu thủ kỹ thuật, nhãn quan chiến thuật tốt, kỹ năng dứt điểm đa dạng tất nhiên được ưu tiên hơn rất nhiều so với việc đào tạo ra các hậu vệ giỏi. Chính Conte hiện tại cũng đang xây dựng đội tuyển Italia chơi tấn công quyến rũ hơn với sơ đồ 3-4-3. Chưa hết, việc Messi và C.Ronaldo liên tục thống trị ở các lần bầu chọn Quả bóng vàng FIFA vô hình chung khiến các cầu thủ trẻ khát khao trở thành một ngôi sao ở hàng công thay vì trở thành những người thầm lặng nơi hậu tuyến.

Tất nhiên, mọi lý do đều chỉ mang tính chất tham khảo nhưng quả thực, bóng đá Ý đang cực kỳ khan hiếm những ngôi sao nơi hàng phòng ngự và đó chính là nguyên nhân cơ bản khiến họ liên tiếp thất bại ở những sân chơi lớn gần đây. Người Ý phải hành động một cách nhanh chóng; hoặc là từ bỏ truyền thống để phát triển theo xu thế thời đại như cách người Đức đã và đang làm; hoặc là tìm mọi cách giữ gìn và phát huy bản sắc bóng đá của mình lên một tầm cao mới. Đó chính là cách duy nhất để bóng đá Ý tìm lại những tháng ngày vinh quang.

(Bạn đọc: Hải Đoàn)