Valery Lobanovski – huấn luyện viên huyền thoại

Với những người yêu bóng đá Liên Xô cũ và bóng đá Ukraina không thể không nhớ đến ông. Kể từ ngày được xem lứa Shevchenko, Rebrov, Gusev… do ông cất công đào tạo tung hoành ở cúp C1 mùa bóng 97-98 và 98-99 với thứ chiến thuật 4-4-2 đặc sắc, hiện đại, đã từng chiến thắng áp đảo trước Real và Barca, tôi đã rất ngưỡng mộ và tôn thờ ông từ đó.

HLV Lobanovski huyền thoại. Ảnh: Internet

Trong mắt tôi, những người Liên Xô cũ luôn là bạn, có lẽ chính vì thế mà tôi rất hâm mộ ông và các CLB thuộc Liên Xô cũ. Cho đến giờ hình ảnh HLV Lobanovski vẫn còn hiện hữu trong tôi: đó là hình ảnh một người đàn ông già, béo, mặc bộ áo mùa đông dày cộp, ngồi gật gù trên ghế chỉ đạo hướng ánh mắt nặng nề ra sân bóng. Không cần đao to búa lớn, không cần gào thét trên các mặt sân lạnh giá. Ông chỉ cần ngồi đó, chỉ vậy thôi là các cầu thủ như Shevchenko, Rebrov, Gusev,… sẽ luôn thi đấu hết mình vì ông và vì màu cờ sắc áo Dinamo Kiev và Ukraina. Bởi vì với họ ông là cả một huyền thoại, một người anh hùng của dân tộc mà họ luôn tôn thờ.

Shevchenko một trong những học trò xuất sắc của ông. Ảnh: Internet.

Về chiến thuật, nền móng các thắng lợi của HLV Lobanovski là đội hình có hai hàng song hành, mỗi hàng gồm 4 cầu thủ, mà hàng dưới là chuỗi mắt xích hậu vệ 4 người, bỏ hẳn vị trí libero. Chính Valery Lobanovski là một trong những người đầu tiên xác lập sơ đồ 4-4-2, đội hình đến nay vẫn là hiện đại nhất. Đội hình này đã ảnh hưởng sâu sắc trước hết lên bóng đá Italia và Hà Lan. Sau khi thay đổi lại đội hình, Arrigo Sacchi đã đưa lại những thắng lợi rực rỡ cho Milan. Lúc đó, HLV Sacchi đã coi Valery Lobanovski là tấm gương lớn của ông. Franz Beckenbauer cũng là HLV Đức chịu ảnh hưởng rất nhiều từ lối tư duy này.

Trong những năm biến đổi, Liên Xô tan rã, nhiều cầu thủ trụ cột rời bỏ Kiev để đầu quân cho nước Nga. HLV Lobanovski cô đơn cũng đành ra đi tới Trung Đông. Nhưng ở những nơi giầu có ấy, ông không thể tìm thấy thành công để rồi tháng 1/1997, ông lại trở về. Ông trở về để cứu Dinamo Kiev, để xây dựng lên một lứa cầu thủ mới với những Shevchenko, Rebrov, Gusev v.v. nói trên làm nòng cốt. Họ đã cùng ông làm lên những chiến công vĩ đại như: quật ngã Barca 4-0 tại Nou Camp (vòng bảng Cúp C1 mùa 97/98); làm gỏi Real với tỷ số 3-0 sau 2 lượt trận tứ kết cúp C1 (mùa 98/99); Chính thế hệ này đã lần đầu tiên đưa Ukraine vào đến tứ kết World Cup 2006.

Với người dân Ukraina và Liên Xô cũ ông mãi mãi là anh hùng dân tộc. Ảnh: Internet.

Ngày 13/5/2002, sau cơn đột quị não ông đã yên nghỉ trong cõi vĩnh hằng. Đám tang ông có hơn 200.000 người tham dự. Đấy là nỗi đau của bóng đá Ukraina và thế giới. Danh hiệu “Anh hùng Ukraine” là phần thưởng cao quý nhất mà đất nước dành cho ông. SVĐ ở thủ đô Kiev có dựng lên bức tượng Valery Lobanovski để tưởng nhớ ông, ông ngồi trên một cái ghế dài đơn giản, hơi cúi về phía trước, như muốn chào hỏi hàng ngàn người đang vội vã vào sân.

Thật vĩ đại, một người chỉ suốt đời cống hiến cho bóng đá đã đạt tới cái tầm được cả dân tộc yêu quý!

(Bạn đọc: Hải Quân)