Góc Arsenal: Khi người Anh dần đánh mất vị thế

Vào thời điểm đó, quyết định xây dựng trục Anh quốc của Wenger được xem là một quyết định đúng đắn và hợp lý. Vì sao chúng ta lại nói như vậy?

Yếu tố đầu tiên chúng ta đề cập đến chính là những thành công mà thế hệ người Anh đầu tiên dưới thời Wenger đã mang lại. Trong 10 năm đầu tiền làm việc tại nước Anh (từ năm 1996 đến năm 2006), Arsenal sở hữu rất nhiều hảo thủ người Anh trong đội hình, họ không chỉ là nòng cốt của câu lạc bộ mà còn là những cầu thủ chủ chốt của đội tuyển quốc gia.

Đó là Tony Adams, người đội trưởng huyền thoại, người vinh dự được câu lạc bộ dựng tượng ngoài sân vận động Emirates cùng với những huyền thoại khác như cố huấn luyện viên Herbert Chapman, tiền đạo số 1 trong lịch sử câu lạc bộ Thiery Henry hay cầu thủ lừng danh người Hà Lan Dennis Berkamp; thủ môn David Seaman; những hậu vệ lừng danh như Steve Bould, Sol Campbell, Ashley Cole, Lee Dixon, Martin Keown, Nigel Winterburn hay tiền vệ nổi bật với lối chơi xông xáo và những cú sút xa mạnh mẽ, Ray Parlour.

Họ cùng với những hảo thủ khác đã biến Arsenal thành một đội bóng hùng mạnh không chỉ riêng ở giải Ngoại hạng Anh, mà còn ở giải đấu danh giá nhất cấp câu lạc bộ, Champions League. Cùng với họ, Arsene Wenger đã đem về phòng truyền thống của câu lạc bộ 03 danh hiệu Premier League; 04 FA cup và 04 siêu cúp Anh; giành ngôi á quân Champion League mùa bóng 2005-2006 sau khi đã vượt qua một loạt tên tuổi lớn trong thời kỳ đó như Real Madrid, Juventus và Villarreal; tạo ra chuỗi 49 trận bất bại trong kỷ nguyên Premier League mà cho đến thời điểm giờ chưa có bất kỳ 01 câu lạc bộ nào làm được.

Tất nhiên, bên cạnh những bản hợp đồng thành công trên, vẫn còn đó rất nhiều bản hợp đồng thất bại, đó là tiền vệ David Bentley, tiền đạo Jeremie Aliadiere, tiền đạo Francis Jeffers,… Dẫu vậy, những thất bại này là quá nhỏ nếu đem so sánh với những thành công và dấu ấn họ đã xây dựng được cùng câu lạc bộ. Họ chính là một phần quan trọng trong thời kỳ hoàng kim của Arsenal dưới triều đại Wenger.

Điểm thứ hai đó là chính sách home grown và tài năng của các cầu thủ được chọn lựa. Theo đánh giá của nhiều chuyên gia, đây là những tài năng nổi bật và được xem là triển vọng của nền bóng đá thuộc liên hiệp vương quốc Anh thời bấy giờ. Theo Walcott, Jack Wilshere, Aaron Ramsey, Alex Oxlade–Chamberlain, Kieran Gibbs,… được Wenger cho phép ra mắt đội 1 từ khi còn rất trẻ.

Arsenal là một đội bóng lớn, do đó việc những cầu thủ này sớm khẳng định được tài năng và chỗ đứng tại câu lạc bộ đã phần nào chứng tỏ được sự chính xác và thành công trong chính sách của huấn luyện viên Wenger. Jack Wilshere từng được ví là Xavi của nước Anh và từng giành danh hiệu cầu thủ trẻ xuất sắc nhất của PFA, đề cử vào đội hình PFA ở mùa 2010-2011. Anh cũng được cổ động viên bình chọn là cầu thủ xuất sắc nhất mùa bóng của câu lạc bộ vào năm đó.

Aaron Ramsey cũng từng giành danh hiệu này vào năm 2014; Theo Walcott thì gia nhập danh sách những cầu thủ ghi trên 100 bàn thắng cho câu lạc bộ. Rõ ràng đây là một bước đi có phần táo bạo và thông minh của Wenger, một mũi tên trúng rất nhiều đích bởi chính sách này không chỉ thể hiện những nét đặc trưng của các đội bóng được dẫn dắt bỏi huấn luyện viên Wenger như tin dùng và phát triển cầu thủ trẻ, đặc biệt ưu tiên các cầu thủ trẻ bản địa; tiết kiệm chi phí trong chuyển nhượng; tạo sự phát triển lâu dài và bền vững của của lạc bộ mà chính sách này còn nhận được sự ủng hộ của cổ động viên và liên đoàn bóng đá các nước thuộc liên hiệp vương quốc Anh bởi lợi ích mà nó đem lại cho ĐTQG các nước đó.

Vậy sau 06 năm kể từ thời điểm đó, trục anh quốc của Wenger đã xảy ra chuyện gì? Sau những màn khởi đầu ấn tượng, các cầu thủ thuộc liên hiệp vương quốc Anh đã đánh mất phong độ và không còn khẳng định được chỗ đứng của mình trong đội hình của Arsenal. Aaron Ramsey, trò cưng một thời của Wenger đang có tương lai bấp bênh sau khi đôi bên đang trì hoãn việc ký hợp đồng mới xuất phát từ những khúc mắc về vấn đề tiền lương.

Jack Wilshere cũng rơi vào hoàn cảnh tương tự sau quãng thời gian cho mượn tại câu lạc bộ Bournemouth; Theo Walcott đã tới Everton, kết thúc mối lương duyên với câu lạc bộ kéo dài hơn 10 năm; Alex Oxlade – Chamberlain đã tới Liverpool sau khi bày tỏ sự thất vọng do không được huấn luyện viên tin tưởng; Kieran Gibbs đã chọn West Brom làm bến đỗ mới, trong khi Carl Jenkinson đã bị đẩy tới Birmingham theo bản hợp đồng cho mượn đến hết mùa giải.

Chưa bao giờ trong kỷ nguyên Wenger, vị thế của các cầu thủ thuộc liên hiệp vương quốc Anh nói chung, các cầu thủ người Anh nói riêng lại bị đẩy xuống mức thấp đến như vậy. Từ chỗ là nơi cung cấp nhiều cầu thủ cho đội tuyển quốc gia Anh, giờ đây Arsenal không còn là sự lựa chọn hàng đầu của các huấn luyện viên Tam Sư. Trục Anh quốc chính thức tan rã chỉ sau vài năm hình thành.

Câu hỏi được đặt ra là tại sao trục Anh quốc lại tan rã nhanh đến như vậy? Câu trả lời có lẽ nằm ở chính bản thân Wenger và các cầu thủ được xem là tương lai của câu lạc bộ. Có nằm mơ Wenger cũng không thể tưởng tượng rằng những cầu thủ mà ông hy vọng sẽ trở thành trụ cột của câu lạc bộ, giúp đội bóng hướng tới những thành công mãi là những thần đồng không chịu lớn.

Đến lúc này có thể khẳng định, Wenger đã thất bại trong chính sách định hướng và phát triển tương lai của Pháo thủ. Đây cũng là hình ảnh tiêu biểu cho những thất bại của Arsenal sau thời kỳ đỉnh cao. Wenger có thể vịn vào những chấn thương của Wilshere, Ramsey,… sự tác động quá mức của giới truyền thông vào sự phát triển của các cầu thủ trẻ để biện minh cho thất bại. Nhưng Wenger đã quên mất một yếu tố quan trọng đó là những tư tưởng và triết lý bóng đá của ông đã không còn theo kịp và phù hợp với thời đại bóng đá hiện nay.

Trong khi những đội bóng khác liên tiếp đầu tư để đưa về câu lạc bộ những cầu thủ nổi tiếng, đẳng cấp nhằm cạnh tranh cho những đấu trường lớn và gặt hái nhiều danh hiệu thì ông lại chọn cho mình cách sống khép kín, thu mình lại, điều đó đã khiến ông ngày càng bị lạc lõng và đẩy xa khỏi sự phát triển của thời cuộc. Thất bại này không chỉ đến trong ngày một ngày hai, mà nó như là một hệ quả tất yếu của quá trình chậm đổi mới.

Thất bại là vậy, song Wenger vẫn kiên định với chính sách xây dựng và phát triển đội bóng trong những năm qua khi vẫn tiếp tục chiêu mộ và tạo điều kiện cho các cầu thủ trẻ người Anh thi đấu.

Những Holding, Ainsley Maitland – Niles, Reiss Nelson, Eddie Nketiah đã được trao cơ hội nhưng chưa ai trong số họ đền đáp xứng đáng lòng tin của huấn luyện viên Wenger. Nhưng đây là thời điểm còn quá sớm để nói về thành công hay thất bại của họ. Liệu họ có đủ khả năng để gây dựng lại vị thế của các cầu thủ người Anh tại Arsenal? Thời gian sẽ sớm cho chúng ta câu trả lời.

Đối với các cổ động viên chân chính của câu lạc bộ, họ sẽ luôn hy vọng những Holding, Ainsley Maitland – Niles, Reiss Nelson, Eddie Nketiah sẽ tái hiện lại hình ảnh của những Adams, Cole, Keown,… ngày nào. Lúc đó ai còn dám nghi ngờ vào khả năng của Arsenal. Hãy cứ  hy vọng và chờ đợi tương lai tốt đẹp của câu lạc bộ.

(Bạn đọc: Đức Tuấn)