Góc Man Utd: Xin hãy trả lại đẳng cấp

Bài học Moyes - Mata

Vào thời điểm này năm ngoái, MU của David Moyes đang lận đận trong việc tranh giành vị trí trong top 4 bởi ai cũng hiểu đó là mục tiêu cao nhất mà Moyes cùng các học trò mình có thể nghĩ đến sau khi trải qua 24 vòng đấu với chuỗi phong độ thất thường.

Đó là thời điểm mà MU vừa được bổ sung thêm Juan Mata – một mẫu tiền vệ kiến thiết đẳng cấp sau khi họ tốn 37 triệu bảng để lấy anh từ Chelsea. Nhìn mức giá chuyển nhượng thì cũng có thể thấy Mata là cầu thủ tầm cỡ và đẳng cấp thế nào (dù anh bị Mourinho cho rằng không phù hợp). Về MU, ngay trận ra mắt, Moyes đã bố trí anh chơi hộ công, ấy vậy mà như cá gặp nước, trong trận đấu gặp Cardiff City đó, Mata lập tức chứng tỏ giá trị của mình khi anh phân bóng vô cùng hiệu quả cho tuyến tiền đạo, anh chuyền bóng chính xác với tỷ lệ lên đến 93%, anh chuyền dài, chuyền ngắn và thạm chí là có pha kiến tạo để Ashley Young ghi bàn, điều mà không tiền vệ nào của MU làm tốt trong khoảng thời gian trước đó. Ở trận này, MU thi đấu với sơ đồ 4-2-3-1 và lối chơi của họ đột biến lên hẳn. Sau trận đấu đó, fan của MU bắt đầu mơ về sự hồi sinh của Mata cũng như sự hồi sinh của MU.
Ảnh 1 Nếu Moyes sớm thay đổi, có thể ông đã khác

Nhưng rồi với việc tôn thờ sơ đồ 4-4-2 không cần vai trò hộ công, nâng cao vai trò cầu thủ chạy cánh và lối chơi “tạt cánh đánh đầu” cổ điển trong bóng đá Anh, Mata bị Moyes ép đá cánh, vị trí mà anh chỉ chơi tốt khi còn ở Valencia cũng như lý do anh rời Chelsea, chính điều đó khiến phong độ tiền vệ nhỏ con này vẫn không khá khẩm gì so với lúc ở Chelsea. MU cũng thi đấu bế tắc hơn, họ chật vật dù cho gặp đội bóng lớn hay nhỏ. Thiếu phương án tấn công, họ trở nên khô cứng và mất luôn bản sắc, đẳng cấp của mình. Trước sức ép của người hâm mộ, Moyes cũng có thay đổi khi một vài trận ông quay lại sơ đồ 4-2-3-1 và để Mata chơi vị trí hộ công. Điển hình như trận đấu gặp Newcastle, trận đấu mà tiền vệ người Tây Ban Nha đã xuất sắc lập cú đúp bàn thắng và có pha kiến tạo thành bàn. Nhưng nó cũng chỉ là trận đấu mang lại chút an ủi muộn màng.

Bao nhiêu đó cũng không đủ bởi nó xảy ra khi mọi thứ đã an bài. Và hệ quả là đến cuối mùa giải, người ta chỉ thấy “Mata - tiền vệ cánh” chứ không phải là “Mata - số 10” nữa. Và cũng từ đó, MU – David Moyes ngập lặng trong khủng hoảng để rồi kết thúc mùa giải với vị trí “ thứ 7” trắng tay. Nhiều nhà bình luận cho rằng, MU cuối mùa giải năm ngoài chỉ là đội bóng hạng trung trong cái danh đội bóng lớn.

Thử nghiệm thất bại

Một năm sau, bây giờ, MU đã không còn Moyes, họ mời Louis Van Gaal về. Họ được dẫn dăt bởi một huấn luyện viên có bề dày thành tích đang nể, tài giỏi hơn, kinh nghiệm hơn để hy vọng trở lại thời kỳ đỉnh cao và gặt hái danh hiệu. Họ đã mua thêm nhiều “Mata” nữa, họ đã có lực lượng dồi dào hơn thời Moyes rất nhiều. Nhưng rồi thì sao? Thay vì nghĩ đến chức vô địch, họ lại đang chinh chiến để tích góp điểm số cho “giấc mơ Top 4”. Đây cũng là điều mà tất cả cổ động viên của họ dù lạc quan nhất cũng cho rằng nó thiết thực. Oái ăm thay, nó là mục tiêu của năm ngoái.

Không phải Van Gaal dở, mà đơn giản, ông ta cũng cố chấp không khác gì Moyes. Ở trên tôi muốn nhắc đến Mata như một minh chứng để bạn có thể hình dung sự cố chấp đến khó hiểu của Moyes đã kìm hãm tài năng cầu thủ và đội bóng như thế nào? Và dưới đây tôi cũng thấy, thật ra, ông Van Gaal đang đi theo Moyes trong cách dùng người, mà điển hình là trường hợp của Angel Di Maria.

Di Maria ư? Anh ấy là siêu sao, ai cũng phải thừa nhận vậy nếu quan sát anh chơi bóng trong màu áo Real Marid. Tôi từng nghĩ, nếu năm ngoái “định mệnh nào đó” đưa anh đến MU (thay vì Mata) để được là cầu thủ chạy cánh như ý của Moyes thì anh cũng có thể thành công tuyệt với và có lẽ thành tích của MU – Moyes không đến nỗi tệ như vậy. Bởi đó là vị trí sở trường của tiền vệ người Argentina, đó là vị trí mà anh chơi cực hay nhờ tốc độ, kỹ thuật của mình, đó cũng là vị trí đã đưa tên tuổi của anh lên tầm siêu sao trong làng bóng đá thế giới trong một vài năm trở lại đây. Giá như năm ngoái điều này xảy ra, hẳn không ai hạnh phúc hơn Moyes và chính bản thân Di Maria.

Nhưng rồi Van Gal đến và Di Maria khoác áo MU. Chỉ có điều là anh đã làm được gì ở Old Trafford? 8 tháng trôi qua, anh chỉ còn là cái bóng của chính mình mà thôi. Không còn là Di Maria với những cú nước rút thần tốc, những pha đi bóng lắc léo đầy tính nghệ sỹ, không còn những cú cứa lòng chân trái quyết đoán hay những đường chuyền dọn cổ chết chóc...

Di Maria dưới bàn tay Louis Van Gaal khiến người ta nghĩ đến một Mata của Moyes. Anh vô hại và dể tổn thương, anh chơi bóng như chưa hề có một chút đẳng cấp. Có vẻ nghịch lý nhưng sự thật cho đến bây giờ là vậy. Người ta đổ lỗi do anh chấn thương hay do anh chưa quen với môi trường bóng đá Anh. Nhưng đó chỉ là lý do để bào chữa thay cho thất bại của ông Louis Van Gaal mà thôi.

Đừng đổ lỗi cho môi trường hay chấn thương. Vì khi bạn nghĩ như vậy cũng là bạn đang thừa nhận sự thất bại của Di Maria ở MU. Không những vậy, nếu lấy những lý do đó ra để làm bức bình phong cho mọi lời chỉ trích thì có khác gì ta phủ nhận tài năng của Di Maria? Di Maria không thất bại! Chắc chắn là vậy! Vì nếu là cầu thủ chuyên nghiệp, khi được tạo cơ hội ra sân trong suốt cả 7 tháng trời, bạn phải là người quyết định môi trường chứ không thể để môi trường thay đổi. Ngoài ra, là một siêu sao đẳng cấp thế giới thì một trận có thể không hay, nhưng dần dần phải khá lên chứ không thể cứ thụt lùi khả năng của mình như vậy?

Đã 7 tháng trôi qua, người hâm mộ MU không thấy hình ảnh này

Nói như vậy để thấy vấn đề của Di Maria nằm ở Louis Van Gaal. Đó là cái dở của ông thầy người Hà Lan khi ông không thể định hình cho anh một vị trí như anh từng chơi. Suốt gần 8 tháng qua, với cái tôi của mình, ông không ngần ngại bỏ qua khả năng chạy cánh của anh chỉ để thí nghiệm vào những vị trí vốn không là sở trường.

Sai lầm đó của ông đã đi quá xa (muốn biến Di Maria thành Robben của MU, chơi như một tiền đạo) và sự tự tin thái quá về tài năng dùng người của mình đã đẩy cầu thủ vào thế khó khi chơi bóng trong tư thế không thỏa mái ở một vị trí lạ. Dường như ông quên rằng vị trí của tiền vệ người Argentina là thuần chạy cánh. Anh chỉ thực sự là chính mình khi được hoạt động bên hành lang cánh, mà thường khi còn ở Real là cánh phải. Không những vậy, ai cũng biết Di Maria là mẫu cầu thủ chỉ chuyên nhiệm vụ tấn công, nhưng với Van Gaal, ông kéo anh vào trung lộ và chơi như một tiền vệ con thoi, vừa hỗ trợ tấn công trung lộ, vừa phải kiêm cả nhiệm vụ phòng ngự (điều mà anh hầu như anh không nghĩ tới khi chơi cho Real Marid).

Hai sơ đồ hiện tại mà Van Gaal đang áp dụng cho MU là 3-5-2 và 4-4-2 kim cương cũng dần giúp ông đa năng hóa Di Maria. Tức là anh có thể chơi tiền đạo, tiền vệ trung tâm, tiền vệ hộ công, hậu vệ kim tiền vệ cánh. Điều này vô hình trung làm giảm hẳn khả năng gây nguy hiểm của anh lên khung thành đối phương. Anh rê dắt bóng ít hơn, chạy ít hơn và sút xa cũng hạn chế hơn, nhiều đường chuyền mang tính an toàn về sân nhà.

Là cầu thủ chạy cánh, việc bị kéo bó vào trung lộ trong nhiều trận đấu có thể thây rõ Di Maria dẫm chân với các tiền vệ trung tâm của MU, đôi khi có cảm giác như cầu tiền vệ này mất tự tin khi cầm bóng. Cũng dể hiểu thôi bởi đó không phải là khu vực của anh. Vậy thì làm sao anh thỏa mái hoạt động, và làm sao hiệu quả được? Không ai biết dụng ý của Louis Van Gaal như thế nào? Nhưng nếu ông muốn đa năng, hẳn ông sẽ học bài học mà Sir Alex đã áp dụng với John Oshea trước đây. Và nếu thật điều này cứ diễn ra, không chừng, cái giá 57 triệu bảng mà MU bỏ ra cho Di Maria chỉ đáng xem như là vật thí nghiệm cho Louis Van Gaal mà thôi.

Thay đổi đi Van Gaal!

MU từng là đội bóng lớn, từng là đội bóng của đẳng cấp. Chỉ có điều, bản ngã đó chưa biết bao giờ mới trở lại. Ban lãnh đạo và fan của họ hẳn sẽ còn dài cổ để mong ngày đội bóng của mình ổn định. Ổn định trên nhiều phương diện, cả lối chơi lẫn phong độ cầu thủ và đội bóng. Nếu Van Gaal cứ cố chấp như thế này thì không chỉ mỗi Di Maria mà còn rất nhiều cầu thủ khác như Rooney, Januzai, Fellaini, Herera, Mata …sơm muộn cũng thui chột tài năng của mình mà thôi.

Họ là những ngôi sao và gần như là siêu sao, nhưng họ cũng đều đang bị Van Gaal đầy ải hoặc bố trí trái vị trí sở trường của mình, và tất cả họ, chung cuộc cho đến thời điểm này, dưới bàn tay “ngài Tulip” cũng chỉ chơi bóng như những cầu thủ hạng trung. Louis Van Gaal là huấn luyện viên giỏi, tất cả cầu thủ ông đang có trong tay đều vốn giỏi và đẳng cấp, nhưng có lẻ ông ta đã quên rằng sự thử nghiệm trái với sở trường của các cầu thủ trong bóng đá thường chỉ có một kết quả giống nhau là sự thất bại trong bản thân huấn luyện viên và sự thui chột tài năng của chính cầu thủ đó.

Tất cả họ đang chờ Van Gaal “tháo cùm chân”!

Thêm một mùa giải vứt đi đang hiển hiện ra trước mắt. Là huấn luyện viên, Van Gaal phải là người nhận hoàn toàn trách nhiệm chứ không phải đỗ lỗi hay biện minh lý do này lý do kia. Không ai chắc chắn mùa sau Louis Van Gaal có còn tại vị hay bị sa thải như Moyes. Trước mắt, con đường đi tìm lại vinh quang cho MU của ông ngày càng chông gai khi chỉ còn 12 vòng đấu nữa là kết thúc. Mục tiêu top 4 vẫn khả dĩ. Nhưng nếu muốn thoát khỏi cuộc khủng hoảng này và muốn đội bóng ổn định trong chiến thắng, chỉ có ông mới thay đổi được điều đó. Mà không đâu xa, hãy trả lại vị trí sở trưởng cho các cầu thủ, hãy trả lại đẳng cấp cho họ!

(Bạn đọc Võ Đức Hiệp)