VĐV không chân chạy nhanh nhất thế giới tiếp tục phải hầu tòa những ngày qua ở Tòa án tối cao ở Pretoria, và hiện đối mặt với khả năng bị tù giam vì tội vô tình bắn chết bạn gái Reeva Steenkamp vào ngày lễ tình nhân 14/2/2013. Khung phạt nặng nhất cho tội ngộ sát ở Nam Phi là ngồi tù 15 năm, nhưng VĐV khuyết tật 27 tuổi cũng có thể chỉ phải nhận án treo hoặc chỉ phải nộp phạt tiền và lao động công ích, do không có quy định về mức nhẹ nhất cho khung tội này.
Thẩm phán nổi tiếng của Nam Phi, Thokozile Masipa, đã kết tội ngộ sát đối với Oscar Pistorius hồi tháng 9. Những phiên tòa cuối cùng giữa tháng 10 này chỉ để làm rõ thêm một số chi tiết và tranh luận của vụ án trước khi bà thẩm phán công bố phán quyết cuối cùng về mức án.
 |
| Pistorius đối diện với nhiều hiểm họa khi vào tù. Ảnh: AP. |
Kim Martins, chị họ của người mẫu xấu số Reeva Steenkamp, khẩn cầu Tòa ra án phạt tù giam đối với VĐV từng giành HC vàng Paralympic vì cho rằng anh này phải trả giá cho những mất mát đã gây ra cho gia đình của bạn gái và cả chính bản thân anh, hơn thế hình phạt tù giam cũng sẽ là thông điệp cho xã hội rằng một hành động giết người như vậy là không thể được chấp nhận.
Kim Martins, 42 tuổi, nhấn mạnh tại tòa rằng gia đình cô không hề muốn tìm kiếm bằng được sự trả thù, nhưng khẳng định bất cứ mức phạt nào ngoài án tù giam đối với Pistorius sẽ là một sự sỉ nhục đối với tính công bằng của luật pháp. Oscar Pistorius chỉ bị kết tội ngộ sát vì vô tình bắn chết bạn gái bằng bốn phát đạn xuyên qua cửa phòng vệ sinh găm vào đầu cô, do tưởng nhầm có kẻ lạ đột nhập vào tư dinh. Nhưng chính các công tố viên cũng từng nghi ngờ VĐV này giết người có chủ đích do tức giận sau một cuộc tranh cãi với bạn gái vào ngày lễ tình nhân 14/2/2013.
Sau khi đưa tay gạt những giọt nước mắt, Kim Martins nghẹn ngào nói: “Tôi nghĩ hành động dùng súng cướp đi mạng sống của một cô gái phía sau cánh cửa, trong khi cô ấy không có gì để tự vệ và hoàn toàn vô hại, đáng phải nhận sự trừng phạt thích đáng. Anh ta phải trả giá cho những gì đã gây ra, không chỉ cho gia đình tôi mà cả cho những người thân của anh ấy. Mọi người đều đang đau khổ tại phiên tòa này. Chúng tôi muốn tòa gửi đi một thông điệp rõ ràng tới toàn xã hội rằng mọi người không thể làm như anh ta và cần phải tránh xa bạo lực”.
Bà mẹ hai con này cũng là thành viên duy nhất trong gia đình của cô người mẫu Reeva lên tiếng tại tòa trong suốt 47 ngày xét xử thời gian qua. Pistorius nhìn chằm chằm xuống sàn nhà, mặt càng lúc càng đỏ bừng khi nghe bà Martin nói với giọng đầy uất ức tại tòa và còn tỏ ý ghê sợ con người anh. “Tôi thực sự ghê tởm anh ta. Tôi cảm thấy rất khó khăn khi phải loại hình ảnh của anh ta ra khỏi bộ nhớ của mình. Gia đình chúng tôi thậm chí đã phải thống nhất với nhau rằng không nhắc đến tên anh ta trong nhà mình nữa, và tôi không muốn phí thêm chút năng lượng nào nữa cho việc nghĩ về anh ta”, Martins, chị họ thân thiết của bạn gái Pistorius, nói thêm.
 |
| Pistorius từng được xem là người hùng thể thao của Nam Phi. |
Nhưng nhóm hỗ trợ pháp lý của Oscar Pistorius cho rằng anh sẽ gặp nguy hiểm tới tính mạng và nhiều rắc rối khác nếu phải ngồi tù. Một kẻ cầm đầu nhóm tù nhân khét tiếng có biệt danh “Vị tướng”, tên thật là Khalil Subjee, mới đây đã cảnh báo rằng anh ta đủ sức ra lệnh loại bỏ người hùng thể thao của Nam Phi một khi Pistorius vào tù và nhận được sự đối xử ưu đãi dành cho người khuyết tật. VĐV này cụt cả hai chân đến gối từ nhỏ, và khi chạy phải sử dụng đôi chân giả làm bằng sợi carbon tổng hợp.
Luật sư Barry Roux nhắc đi nhắc lại tại tòa lời đe dọa của tên tù nguy hiểm được đăng trên một tờ báo, đồng thời chỉ ra hàng loạt những bất cập của tình trạng nhà tù ở Nam Phi để mong tòa phán quyết cho Pistorius được hưởng hình phạt không giam giữ tại nhà. Nếu bị kết án tù giam, Oscar Pistorius nhiều khả năng sẽ phải vào nhà tù Kgosi Mumpuru ở thủ đô Pretoria – nơi khét tiếng với việc những tù nhân máu mặt ép những tù nhân mới trở thành nô lệ tình dục đồng tính để đổi lấy sự an toàn. Ở vào thế không thể tự bảo vệ mình, tại đây Pistorius còn phải đối mặt với nguy cơ bị đám đông tù nhân tấn công bạo lực, khả năng lây nhiễm HIV/AIDS cao.
Luật sư Roux cho hay, Subjee, kẻ cầm đầu một băng phái tù nhân, đã tuyên bố có khả năng kiểm soát mọi hoạt động của các tù nhân tại tất cả các nhà tù trên đất liền của Nam Phi. Tên này đưa ra lời đe dọa trong một cuộc trả lời phỏng vấn báo chí thông qua buồng điện thoại trong tù. Subjee nói: “Nếu anh ta, Oscar Pistorius, nghĩ rằng có thể vào tù và dùng tiền cũng như sự nổi tiếng để được ưu tiên mua sử dụng máy tính, điện thoại và hưởng thụ một cuộc sống xa hoa thì anh ta đã nhầm. Anh ta cần biết rõ rằng điều đó sẽ không bao giờ xảy ra một khi tôi còn ở quanh đây”. Tên tội phạm hung hãn này đã liên tục được thả ra rồi lại vào tù suốt 33 năm qua. Kẻ này còn thừa nhận đã tổ chức nhiều vụ trừng phạt đối với một số tù nhân từng nhận được sự đối xử ưu tiên trong tù trước đây, trong đó có cả kẻ đã ám sát Chris Hani – một người hùng của cuộc đấu tranh chống “chủ nghĩa A pác thai” ở Nam Phi.
 |
| Pistorius và Reeva Steenkamp từng được ví như cặp đôi vàng ở Nam Phi. Ảnh: ALM. |
Hai người thuộc nhóm bào chữa cho Pistorius, một nhân viên xã hội và một nhân viên quản chế, đã cùng đề nghị tòa cho VĐV khuyết tật không chân này được hưởng án phạt không giam giữ và giám sát tại nhà, cùng với hai ngày lao động công ích mỗi tháng trong suốt thời gian bị án treo. Cả hai cũng cho rằng án tù giam sẽ rất nguy hiểm với một người cụt cả hai chân, nhất là khi Pistorius thường xuyên phải trị liệu tâm lý sau cú sốc bắn chết bạn gái hồi năm ngoái.
Nhưng bà Martins, chị họ của Reeva, phản đối: “Tôi không nghĩ mức án treo là hợp lý với tội danh của anh ta. Mức đó sẽ khiến anh ta cảm thấy những việc mình làm là không sai, và có thể sẽ còn tiếp tục làm thế lần sau. Tôi cũng từng lo ngại cho anh ta nếu đúng là điều kiện trong tù là thảm họa đối với người khuyết tật. Nhưng tôi đã tìm hiểu và được các quan chức phụ trách một số nhà tù cho biết rằng quá trình cải tạo trong tù là hướng tới mục tiêu nhân văn, điều chỉnh tư cách con người, nên một người khuyết tật như Pistorius sẽ được ưu tiên”.
Zach Modise, ủy viên hội đồng quốc gia phụ trách các tổ chức cải tạo, cũng xác nhận tại tòa rằng Pistorius sẽ được đảm bảo an toàn trong hệ thống nhà tù của Nam Phi nếu anh phải vào tù. Ông thừa nhận có tình trạng băng phái và bạo lực tại một số nhà tù, nhưng khẳng định các quan chức đã có nhiều động thái để xử lý những vấn đề đó thời gian gần đây, hơn thế một số nhà tù có đủ các trang thiết bị hỗ trợ cho các tù nhân khuyết tật.
Ngay sau đó luật sư Barry Roux đáp trả bằng việc viện dẫn một số báo cáo cho thấy vấn nạn bạo lực và tra tấn ngày càng tăng trong hệ thống nhà tù của Nam Phi. Luật sư bào chữa cho Pistorius còn đưa ra một số bằng chứng cho thấy tình trạng quá tải tại các nhà tù Nam Phi đã kéo theo nhiều hệ lụy liên quan tới bạo lực, cưỡng dâm, nghiện hút, kết bè phái, nguy cơ nhiễm AIDS. Ông cũng nhắc lại Pistorius chỉ vô tình bắn chết bạn gái và cũng đã tỏ rõ sự hối hận thông qua nhiều động thái thời gian qua.
Nhưng sau đó tới lượt công tố viên Gerrie Nel cảnh báo nguy cơ Pistorius có thể bị chính một số dân thường tấn công nơi công cộng vì bức xúc nếu VĐV này chỉ phải nhận một mức án bị cho là quá nhẹ so với tội danh. Vị này còn nhấn mạnh một án phạt không giam giữ với Pistorius sẽ là “bất hợp lý tới mức gây sốc”.
