Vì sao nhiều đội bóng hiện đại phải đổi chiến thuật đá phạt góc?

Ngày nay, nhiều đội bóng phải chiêu mộ một huấn luyện viên chuyên phân tích các tình huống cố định để mang về lợi thế lớn nhất cho đội nhà.

Với những quả phạt góc, hiệu quả mang lại thường rất lớn trong khi không cần phải sở hữu những cầu thủ tấn công có khả năng xử lý tốt trong vòng cấm đối thủ. Các đội bóng chỉ cần những cầu thủ cao to, biết đánh đầu, một chân chuyền với độ xoáy ổn định là quá đủ để tạo ra một pha bóng nguy hiểm.

Tuy nhiên, một thống kê của The Athletic cho thấy, dù là phương án dễ nhất để tiếp cận khung thành, tỷ lệ chuyển hóa của những tình huống phạt góc như vậy thường không cao. Trong 10 mùa giải gần nhất ở Ngoại hạng Anh, có tổng cộng 40.715 quả phạt góc được thực hiện, nhưng chỉ có 1.409 bàn thắng được ghi, tức tỷ lệ chỉ rơi vào khoảng 3,5%.

Do đó, những huấn luyện viên không muốn phí phạm quá nhiều cơ hội từ các tình huống cố định và luôn suy nghĩ để tìm ra những phương án tiếp cận khác. Trong đó, việc phối hợp các bài chuyền bóng ngắn cho một cầu thủ đứng gần cột cờ góc đang là phương án được sử dụng thường xuyên nhất.

Hiểu một cách đơn giản, nếu đội phạt góc có thể sử dụng các cầu thủ cao to để tấn công, thì bên phòng ngự cũng có những trung vệ có thể hình và khả năng chơi đầu không hề kém cạnh. Bên cạnh đó, việc đưa bóng thẳng vào vòng cấm vô tình sẽ biến các pha không chiến trở nên bất lợi, khi đội phòng thủ có thể co cụm vào khu vực cấm địa để tạo lợi thế về mặt quân số.

Trong khi đó, việc đưa bóng cho một đồng đội ở gần vị trí đá phạt sẽ giúp kéo dãn từ một đến hai cầu thủ phòng ngự ra khỏi phạm vi vòng cấm địa. Không chỉ vậy, các tiền vệ phòng ngự cũng sẽ phải tiến lên để che chắn khu vực 14, đề phòng những tình huống phối hợp đưa bóng vào chính diện khung thành. Kể từ đây, bất lợi về mặt quân số sẽ giảm đi, đồng nghĩa với việc các cầu thủ có nhiệm vụ tấn công vòng cấm sẽ có thêm cơ hội để ghi bàn.

Không chỉ vậy, việc này còn mang đến một mục đích khác, đó là làm phân tâm những cầu thủ phòng ngự. Với một quả phạt góc thông thường, các cầu thủ phòng ngự chỉ quan tâm đến quả bóng phía trước mặt để phán đoán điểm rơi. Trong khi đó, việc đối mặt với một quả tạt không chỉ mang lại vấn đề tương tự, mà các cầu thủ ở phía cột gần còn phải lưu tâm đến việc giữ đường việt vị một cách đồng bộ với hàng thủ ở phía sau.

Những thống kê không hề nói dối, khi ở mùa giải 2012/13, chỉ có 11,7% số tình huống phạt góc được thực hiện với việc kết hợp cùng một cầu thủ khác. Tuy nhiên, con số này đã dần tăng lên qua thời gian, đa phần giữ ổn định ở mức 17% trước khi bùng nổ lên mức 20,6% chỉ trong 12 vòng đấu đầu tiên của Premier League 2023/24.

Không chỉ vậy, tỷ lệ thành bàn cũng đã gia tăng đáng kể. Theo thống kê, có 123 bàn thắng được ghi từ 4.094 tình huống phạt góc ở mùa giải 2013/14, tức tỷ lệ 3%. Ở Ngoại hạng Anh 2022/23, con số này là 151 bàn thắng chỉ sau 3.830 quả phạt góc, tức tỷ lệ 3,9%.

Các huấn luyện viên hiện đại như Mikel Arteta hay giàu kinh nghiệm như Pep Guardiola luôn muốn tìm cách tối ưu hóa khả năng ghi bàn của các cầu thủ, và việc thay đổi phương án đá phạt góc chính là một trong những thay đổi đáng kể ở Ngoại hạng Anh nhiều năm nay.

(Bạn đọc: Đặng Minh)