Italia và sự biến hóa của đội hình chiến thuật

Đâu rồi đội hình quen thuộc 4-3-1-2?

Suốt 2 năm ròng rã, Prandelli dày công vun đắp đội hình chủ lực 4-3-1-2, với 4 hậu vệ dàn hàng ngang, được che chắn ngay phía trên bởi 3 tiền vệ thiên về phòng ngự, thành phần tấn công chỉ gồm 3 ngưởi: 1 hộ công và 2 tiền đạo, không phải là tiền đạo cắm mà là hai tiền đạo cơ động, cả hai thường xuyên dạt biên hoặc lùi sâu, và một trong hai người sẽ đột nhập vị trí tiền đạo cắm chỉ trong những tình huống lên bóng áp sát khung thành đối phương. Đội hình này có cùng một khuôn mẫu như đội hình mà Mourinho thường cho Real Madrid sử dụng mỗi khi đối mặt Barcelona trong năm đầu tiên ông dẫn dắt Real.

Có lẽ trận thua Nga 0-3 đã chỉ ra cho Prandelli thấy, đội hình này sẽ không đủ sức đương cự với Tây Ban Nha, đội đương kim vô địch EURO và World Cup. Do đó, trong ngày ra quân gặp TBN ở bảng C, ông đã mạnh dạn thay đổi chiến thuật, công bố đội hình xung trận sẽ là 3-5-2.

Cassano chơi vai tiền đạo cơ động. Ảnh: Getty.

3-5-2 chỉ là đội hình trên sơ đồ và lý thuyết

Trong đội hình 3-5-2 được công bố từ rất sớm ấy, 3 hậu vệ là Chiellini, De Rossi, Bonucci. 5 tiền vệ gồm Giacquerini, Pirlo, Maggio ở tầng dưới, được che chắn bởi Thiago Motta và Marchisio ở tầng trên. Hai tiền đạo là Cassano và Balotelli.

Điểm đặc sắc là vai trò của De Rossi, vốn là một tiền vệ phòng ngự, được rút về chơi trung vệ thay thế cho Barzagli bị chấn thương. Nhìn vào đội hình 3-5-2 ấy, người quan sát dễ lầm tưởng Prandelli định sử dụng 5 tiền vệ, để đánh chiến thuật “biển người” nơi khu vực giữa sân, hòng đè bẹp hàng tiền vệ 3 người của TBN, và dựng lên nhiều tầng phòng thủ cơ bản kiểu Ý: Catenaccio. Thực tế lại không phải như vậy.

Khi phòng thủ, đó là đội hình 5-4-1

Hai tiền vệ biên Giacherini và Maggio thường xuyên lùi sâu chơi như những hậu vệ biên thuần túy, ít khi lên cao quá vạch giữa sân. Ở giữa là 3 trung vệ, với Rossi nhô cao hơn một chút, bọc lót cho 2 trung vệ… ở phía dưới mình, và bọc lót cả cho Pirlo đã cao tuổi ở ngay phía trên.

Hàng tiền vệ thực sự chỉ còn 3 người với trái tim Pirlo có nhiệm vụ nắm giữ vững thế trận, và tỉa bóng phát động tấn công, anh này được Rossi bọc lót sau lưng và Motta-Marchisio che chắn ngay phía trước. Tiền vệ thứ 4 chính là tiền đạo Cassano thường xuyên dạt cánh và lùi sâu.

Hàng tiền đạo thực sự chỉ có một người giữ nhiệm vụ ghi bàn là Balotelli và sau đó được thay thế bởi Di Natale.

Italia đủ sức cầm hòa TBN trên thế thắng. Ảnh: Getty.

Khi tấn công, đó là đội hình 3-3-4

Khi phát động tấn công, hai tiền vệ biên dâng cao trở thành 2 tiền đạo cánh. Hàng công sẽ gồm 4 người là Giacquerini-Cassano-Balotelli-Maggio. Đây chính là đội hình mà Pep Guardiola thường xuyên sử dụng khi tàn sát các đội bóng yếu hơn. Trong đó, Cassano chơi vai trò tiền đạo lùi cơ động giống như Lionel Messi.

Trong trận đấu với TBN vừa qua, chúng ta chưa được thấy rõ nét những hình ảnh này. Vì lẽ Giacherini và Maggio ít khi dâng cao, do tính chất phòng ngự vẫn được xem là nền tảng để bảo đảm thế trận vững chắc, không thể chơi phiêu lưu trước một đối thủ mạnh như TBN.

Có thể nói với nhân sự, lực lượng và đội hình chiến thuật như thế này, nhiều khả năng Ý sẽ là đội tiến rất sâu trong giải đấu EURO năm nay vậy.

(Bạn đọc: Đông Hưng)