Vì sao World Cup 2034 ở Ả Rập Xê Út sẽ gây tranh cãi?

Sau khi Australia rút lui trong cuộc chạy đua đăng cai cho FIFA World Cup 2034, Ả Rập Xê Út trở thành ứng viên duy nhất. Quốc gia Trung Đông này từng tham dự vào cuộc chạy đua cho năm 2030, nhưng sau đó đã quyết định chuyển sang năm 2034.

Lý do lớn nhất đằng sau quyết định rút lui của Australia là họ muốn tập trung nguồn lực để tổ chức các giải đấu khác. Giám đốc điều hành của Liên đoàn bóng đá nước này cho rằng việc cạnh tranh quyền đăng cai với Ả Rập sẽ không mang lại lợi ích gì.

Việc Saudi Arabia trở thành cái tên duy nhất xin đăng cai World Cup 2034 không chỉ đến từ việc Australia rút lui. Đó còn là hệ quả của nhiều quyết định mang tính dây chuyền từ FIFA.

Vào năm 2026, World Cup sẽ được tổ chức bởi 3 nước đồng chủ nhà Mỹ, Canada và Mexico. Do đó, khu vực CONCACAF sẽ không đủ điều kiện đăng cai giải đấu năm 2034.

Với việc World Cup 2030 được đăng cai bởi Morocco, Tây Ban Nha và Bồ Đào Nha, còn các nước châu Phi phải đợi đến năm 2042 mới đủ điều kiện, Ả Rập coi như đã được dọn đường để đến với World Cup 2034. Trong khi đó, việc FIFA cho Argentina, Uruquay và Paraquay thi đấu trận khai mạc World Cup 2030 để kỷ niệm 100 năm cũng khiến khu vực Nam Mỹ không còn quyền đăng cai giải đấu năm 2034.

Với 2 khu vực còn lại là châu Đại Dương và châu Á, Australia rút lui khiến cho Saudi Arabia một mình một ngựa về đích cho việc đăng cai World Cup 20234, trừ khi có một quốc gia nào tuyên bố tham dự cuộc đua trong thời gian tới.

Tuy nhiên, động thái này có thể khiến một cuộc tranh căi lớn nổ ra. Trong nhiều năm qua, Ả Rập Xê Út liên tiếp đổ tiền đầu tư vào các hoạt động thể thao. Không chỉ thu hút các ngôi sao bóng đá đến thi đấu ở Saudi Pro League, họ cũng tổ chức các chặng đua xe công thức 1, các giải Golf cũng như các màn tranh tài trên võ đài như Tyson Fury đấu với Francis Ngannou và cả thể thao điện tử. Do đó, việc quốc gia này xin đăng cai World Cup 2034 là điều dễ hiểu.

Tuy nhiên, việc tổ chức World Cup ở Ả Rập Xê Út có thể sẽ gặp phải nhiều rắc rối tương tự như World Cup 2022. Cũng như Qatar, Ả Rập thường xuyên bị chỉ trích vì các vấn đề vi phạm nhân quyền, quyền phụ nữ, người đồng tính và hạn chế tự do ngôn luận, cũng như những điều kiện khó khăn mà dân nhập cư phải chịu đựng.

Trong một tuyên bố, Giám đốc Công bằng Kinh tế và Xã hội của Tổ chức Ân xá Quốc tế, Steve Cockburn, cho biết: "FIFA phải làm rõ yêu cầu các nước chủ nhà tuân thủ các chính sách nhân quyền của mình. Thậm chí, quá trình đấu thầu cũng phải bị hủy bỏ nếu những rủi ro nghiêm trọng về nhân quyền không được giải quyết.

Cơ hội tốt nhất để FIFA hạn chế việc này và đảm bảo quyền lợi cho người lao động, tự do ngôn luận hay các vấn đề khác là từ quá trình lựa chọn nước chủ nhà, không phải sau khi công bố quốc gia đăng cai và quá trình chuẩn bị đã được tiến hành".

(Bạn đọc: Đặng Minh)