Khi nhìn vào danh sách triệu tập của tuyển Anh cho 2 trận giao hữu với Brazil và Bỉ cuối tháng này, những cái tên như Declan Rice, Jude Bellingham, Bukayo Saka, Phil Foden hay Harry Kane chắc hẳn sẽ khiến nhiều HLV trên thế giới phải ganh tị với Southgate bởi nhà cầm quân 53 tuổi đang sở hữu “bộ 6 hoàn hảo nhất thế giới thời điểm hiện tại” theo miêu tả của huyền thoại Alan Shearer. Chưa bao giờ, đội hình Tam Sư lại quy tụ nhiều tinh túy của bóng đá thế giới như vậy.
Nhưng liệu Southgate sẽ có đủ điều kiện để “nhét” tất cả 6 cầu thủ trên vào đội hình chính tại EURO 2024? Đặc biệt khi chiến lược gia sinh năm 1970 đang phải trải qua một trong những cơn bão chấn thương khắc nghiệt nhất dưới triều đại của mình.
Tiếp đón Brazil trên sân nhà Wembley, hàng công Tam Sư mất đi 2 nhân tố chủ chốt là Kane và Saka bởi những chấn thương khác nhau. Đáng buồn thay, dù chỉ mất 2/6 cầu thủ ở bộ 6 trên nhưng tuyển Anh gần như đã đánh mất chính mình.
Saka và Kane không góp mặt ở trận đấu với Brazil.
Đây là đợt tập trung ĐTQG hiếm hoi mà thủ quân Kane không góp mặt. Trung phong 30 tuổi bị đau ở mắt cá chân sau khi sút trúng cột dọc ở chiến thắng 5-2 của Bayern Munich với Darmstadt tại vòng 26 Bundesliga. Cựu sao Tottenham Hotspur được chẩn đoán cần thêm vài tuần dưỡng thương trước khi chính thức trở lại sân cỏ, do đó Kane đã quyết định trở lại Bayern.
Lần cuối ngôi sao 30 tuổi không chơi một phút nào ở đợt tập trung ĐTQG đã từ tháng 3/2018, khi đó Southgate đã luân phiên sử dụng 3 cầu thủ là Marcus Rashford, Raheem Sterling và Jamie Vardy chơi cao nhất trên hàng công nhằm thay thế Kane.
6 năm trôi qua, Rashford vẫn góp mặt trong thành phần tuyển Anh ở đợt tập trung lần này nhưng Southgate đã có thêm 2 phương án khác để thế chỗ cho Kane là Ollie Watkins và Ivan Toney. Trước khi trận đấu với Brazil diễn ra, cựu HLV Middlesbrough thừa nhận ông chỉ được chọn 1 trong 2 ngôi sao trên tại EURO 2024 tới.
Và Watkins là người được Southgate thử nghiệm đầu tiên khi tiền đạo của Aston Villa đá chính trong trận giao hữu với các vũ công Samba. Mùa này, cầu thủ sinh năm 1995 đang thể hiện phong độ chói sáng tại Premier League với 16 bàn thắng. Trung phong 28 tuổi sở hữu tốc độ cùng nền tảng thể lực tuyệt vời nhưng 90 phút thi đấu trước Brazil đã chứng minh đẳng cấp khác biệt giữa Watkins với Kane.
Watkins không thể đảm nhiệm nhiều vai trò như Kane trên tuyển Anh.
Trên tuyển Anh, Kane đâu chỉ là một người thủ lĩnh hay chân săn bàn vĩ đại nhất lịch sử quốc gia, ngôi sao sinh năm 1993 còn là một trong những cầu thủ sở hữu kỹ năng phối hợp, xử lý bóng ở không gian hẹp đẳng cấp nhất Tam Sư hiện tại. Có Kane trên sân, các vệ tinh xung quanh sẽ có nhiều khoảng trống để khai thác nhờ vào khả năng lùi sâu làm bóng ấn tượng. Dưới triều đại của mình, Southgate đã quen sử dụng Kane, do đó hệ thống mà nhà cầm quân 53 tuổi xây dựng cũng nhằm phục vụ chân sút 30 tuổi.
Sau trận, đích thân Southgate thừa nhận bài toán khỏa lấp khoảng trống mà Kane để lại vẫn chưa có lời giải.
“Trước tiên chúng tôi cần xác định tầm ảnh hưởng khi Kane không thể thi đấu lớn nhường nào trước khi tìm giải pháp thế chỗ cậu ấy”, Southgate nói. “Tôi nghĩ Watkins đã có trận đấu tốt, tất nhiên chưa phải tốt nhất của cậu ấy nhưng cậu ấy đã cống hiến nhiều điều cho đội tuyển, đây là 1 thử nghiệm bổ ích”.
Ngoài Kane, Southgate sẽ phải đau đầu để tìm ra một chân chạy cánh sở hữu tốc độ đồng thời là khả năng tạo đột biến ấn tượng như Saka bên hành lang biên phải. Đối đầu với Brazil, cựu HLV Middlesbrough lựa chọn Foden thế chỗ nhưng lúc này, cánh phải của tuyển Anh trông chậm chạp và thiếu sáng tạo hơn.
Foden chưa thể đem đến sự yên tâm giống Saka bên hành lang biên phải.
Foden tất nhiên đang có phong độ thăng hoa tại Manchester City mùa này nhưng để trở nên quan trọng trong lối chơi Tam Sư so với Saka, ngôi sao sinh năm 2000 rõ ràng chưa thể đạt tới tầm vóc đó. Có lẽ cánh trái mới là vị trí phù hợp hơn cho cầu thủ 23 tuổi.
Tuyển Anh vẫn còn nhiều điểm sáng trong thất bại trước Brazil khi bộ đôi tiền vệ Bellingham - Rice thực sự đã làm chủ khu vực tuyến giữa trước đại diện đến từ Nam Mỹ nhưng nếu mất đi khả năng săn bàn cùng tính đột biến mà Kane hay Saka mang lại, thật khó để Tam Sư chinh phục được chiếc cúp bạc EURO tại Đức mùa hè tới.
Đảo quốc Sương mù có thể sở hữu một lứa thế hệ vàng với hàng loạt hảo thủ trải dài 3 tuyến nhưng nếu thiếu đi 1, 2 nhân tố chủ chốt, đoàn quân Southgate lại hóa bình thường đến lạ thường.
