"Tiêu chuẩn kép" của các tổ chức bóng đá quốc tế

Ngày 20 tháng 8 năm 2023 đánh dấu một bước nhảy vọt về danh tiếng của Chủ tịch Liên đoàn Bóng đá Tây Ban Nha (RFEF), ông Luis Rubiales, nhưng là theo một cách không hề tích cực. Với liên tiếp những hành động phản cảm với các nữ tuyển thủ Xứ Đấu bò, mà đỉnh điểm là màn “khóa môi” tuyển thủ Jenni Hermoso ngay trước sự theo dõi của khán giả toàn cầu, nhà quản lý 46 tuổi đã trở thành tâm điểm chỉ trích cả trong nước lẫn quốc tế.

Vượt ngoài phạm vi của bóng đá, Thủ tướng Tây Ban Nha, Pedro Sanchez đã công khai chỉ trích Rubiales tạo nên một hình ảnh xấu về đất nước trong mắt cộng đồng quốc tế, đồng thời nhấn mạnh “chỉ xin lỗi thôi là không đủ”.

Chưa biết số mệnh của Rubiales trong giới quản lý bóng đá Tây Ban Nha sẽ đi về đâu, nhưng ta đã thấy những gì đang xảy ra với ông này có nét giống với một sự kiện cách đây chưa lâu ở Đông Nam Á. Đó là khi Phó Thủ tướng Thái Lan Prawit Wongsuwan “đề nghị cá nhân” với Chủ tịch Liên đoàn Bóng đá nước này (FAT), ông Somyot Poompanmoung nên từ chức.

Đáp lại, ông Somyot đã đe dọa sẽ gửi đơn xin từ chức lên các tổ chức cấp cao như Liên đoàn Bóng đá châu Á, AFC và Liên đoàn Bóng đá Thế giới, FIFA, trình bày lý do phải rời nhiệm sở là áp lực từ chính khách cấp cao. Gần như ngay lập tức sau thông tin này, đã xuất hiện những thông tin cho hay FIFA, AFC yêu cầu FAT giải trình, nếu không thấu đáo có thể phải nhận án phạt nặng.

Chiếu theo luật định “không để chính trị can thiệp vào bóng đá”, có cơ sở để AFC và FIFA vào cuộc, chuẩn bị điều tra bóng đá Thái Lan nếu ông Somyot thực sự từ chức (rất may sự kiện này đã bị FAT chặn lại). Vậy nhưng, khi nhìn sang trường hợp của Tây Ban Nha hiện tại, với những diễn biến rất tương đồng khi đích thân ngài Thủ tướng lên tiếng gây áp lực cho Rubiales, tại sao lại tuyệt nhiên không hề có ai nhắc gì đến khả năng UEFA hay FIFA trừng phạt bóng đá Xứ Đấu bò? Đấy chẳng phải là một sự phân biệt lộ liễu, một trường hợp tiêu chuẩn kép rất điển hình hay sao?

Đây cũng chẳng phải lần đầu tiên có những sự phân biệt đối xử kiểu như thế này xuất hiện trong các quyết định của những tổ chức quản lý bóng đá châu lục và thế giới. Những liên đoàn bóng đá ít tiếng tăm hơn trên thế giới như Nigeria, Indonesia,... đều bị trừng phạt nhanh chóng khi xảy ra sự cố có yếu tố chính trị, trong khi cũng nhanh chóng không kém, FIFA có thể trao quyền đăng cai U20 World Cup 2023 cho Argentina.

Ở cấp độ CLB, kết thúc mùa giải 22/23, UEFA đã tước tư cách dự vòng loại UEFA Europa Conference League của Osasuna, với lý do trừng phạt họ vì một sự cố dàn xếp tỷ số do cựu chủ tịch đội này thực hiện cách đây đã 10 năm. Trong khi đó, cũng chính tổ chức quyền lực của bóng đá châu Âu lại tuyên bố rằng... không có bằng chứng cho thấy Barcelona vi phạm tài chính, do đó vẫn được đá UEFA Champions League.

Chỉ thoạt nhìn qua đã thấy sự vô lý trong tương quan so sánh 2 phán quyết này: một bên bị phạt dù đã giải trình rõ rằng họ chỉ là nạn nhân của sự kiện trong quá khứ xa, bên kia – ngay trong hiện tại - đang thách thức những quy định công bằng, lại bình an vô sự. Trò hề này của UEFA chỉ phần nào được gỡ lại khi Osasuna khiếu nại lên Tòa án Trọng tài Thể thao (CAS) và được phê chuẩn thi đấu ở vòng loại cúp C3, song bản thân cơ quan điều hành này vẫn tiếp tục thực hiện một cuộc điều tra khác nhắm vào đội bóng thành phố Pamplona.

Đúng như chính Osasuna đã lên tiếng, UEFA, hay cả FIFA và các tổ chức châu lục khác, đang “mạnh với kẻ yếu và yếu với kẻ mạnh”. Sự tồn tại của kiểu “tiêu chuẩn kép” trong xử lý công việc này của các tổ chức quyền lực bóng đá thực sự là một hiện trạng đáng buồn, khiến môn thể thao lại ngày càng trở nên “độc quyền” hơn trong tay một nhóm tinh hoa số ít, trong khi CĐV đại chúng chỉ có thể ngán ngẩm kêu trời.

(Bạn đọc: Ngọc Bách)