'VFF thiếu khả năng dự báo kinh doanh'

Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký Ủy ban Olympic Việt Nam Hoàng Vĩnh Giang. Ảnh: Anh Dũng.

Giữa năm 2010, AVG xuất hiện tại Ủy ban Olympic Việt Nam với đề nghị mua thương quyền truyền thông của các môn thể thao thông qua Liên đoàn quốc gia. Đề nghị này đã được Ủy ban đón nhận. Ý tưởng này cũng nhận được sự ủng hộ của Bộ Văn hóa – Thể thao – Du lịch.

Giữa tháng 5/2010, Bộ và Ủy ban Olympic Việt Nam đã tổ chức cuộc họp giữa các Liên đoàn thể thao quốc gia với AVG về việc mua bán thương quyền truyền thông. Sau đó một thời gian, những bản hợp đồng lần lượt được ký kết. Tính đến nay AVG có trong tay hợp đồng chuyển nhượng thương quyền của 6 Liên đoàn là bóng đá, bóng rổ, vovinam, taekwondo, điền kinh, thể dục và bóng đá. Trong đó, hợp đồng với Liên đoàn bóng đá Việt Nam đang gây tranh cãi.

VnExpress có cuộc trao đổi với ông Hoàng Vĩnh Giang, Tổng thư ký Ủy ban Olympic Việt Nam, cơ quan đã ủng hộ chủ trương hợp tác về truyền thông với AVG.

- Nguyên nhân nào khiến Ủy ban Olympic Việt Nam ủng hộ AVG hợp tác về thương truyền truyền thông với các Liên đoàn thể thao quốc gia?

- Trước khi có bản hợp đồng của VFF và AVG, phải nói thực, là người quản lý thể thao nhiều năm trước đây, tôi chứng kiến -với tư cách là nhân chứng lịch sử - là các hoạt động TDTT thường rất bị động trong việc tuyên truyền quảng bá thông qua phương tiện truyền hình. Những người làm thể thao thường phải đi năn nỉ các nhà đài để đưa tin, tuyên truyền và từ đó mới có thể đi xin tài trợ. Các doanh nghiệp khi đến tài trợ cho các giải thể thao cũng muốn thông qua truyền hình để quảng cáo thương hiệu, hình ảnh của mình.

Các Liên đoàn và bộ môn thường không có nhà tài trợ ổn định. Lác đác một vài VĐV ngôi sao ở một số môn mới có nhà tài trợ riêng.

Hoạt động tập luyện và thi đấu thể thao cần được quảng bá kỹ thuật thi đấu, quảng bá thành công của HLV, VĐV đều xuất phát theo tùy hứng của cơ quan truyền thông. Chẳng hạn thể dục vừa thành công như thế thì có nhiều phương tiện truyền thông nhảy vào quảng bá, tài trợ cho thể dục. Ở thời điểm trước thì không có.

Thứ hai là thời điểm trước kia thể thao còn yếu kém, chưa khá như bây giờ.

Đúng lúc đó AVG ra đời và tìm tới chúng tôi đề nghị ký với 6 Liên đoàn, trong đó tất nhiên quan trọng nhất là VFF.

Cá nhân tôi từng đi mời chào bản quyền truyền hình giải vô địch wushu châu Á cách đây nhiều năm, hồi đó sang VTV gặp anh Vũ Huy Hùng là Trưởng ban Thể thao. Anh Hùng đã trả lời tôi: “Chúng tôi có bán được cáp hay hộp kỹ thuật số đâu, thì lấy đâu ra tiền trả bản quyền truyền hình cho anh. Mà theo luật báo chí, chúng tôi được vào đưa tin các giải đấu”.

Trong bối cảnh nhiều Liên đoàn bị ế ẩm trong việc tuyên truyền, quảng bá hoạt động để từ đó có thể kêu gọi tài trợ tốt hơn thì việc AVG xuất hiện như một nhà đài và sẵn sàng ký ổn định các hợp đồng với mục tiêu đôi bên có lợi, thì điều đó phải nên ủng hộ chứ.

- Ngoại trừ Liên đoàn bóng đá Việt Nam bán được thương quyền truyền thông với giá 6 tỷ một năm, lũy tiến 10%, các Liên đoàn còn lại bán thương quyền với giá không cao. Chẳng hạn Vovinam bán được 200 triệu đồng/năm. Hoặc như Liên đoàn cầu mây được đề nghị 50 triệu/năm nhưng sau đó không bán thương quyền truyền thông. Giá trị các hợp đồng này là thấp. Vậy ông có thể nói gì về điều này?

- Tại cuộc họp do Bộ Văn hóa – Thể thao – Du lịch và Ủy ban Olympic Việt Nam tổ chức một cuộc họp tại Hà Nội, dù ủng hộ cách tiếp cận của AVG, nhưng tôi đã đặt vấn đề : “Tiền có được là rất quan trọng, nhưng điều chúng tôi cần hơn là hoạt động thể thao phải được các nhà đài truyển tải tới đông đảo người dân trong cả nước, kể cả miền biên cương, hải đảo. Đây là niềm vui tinh thần của người hâm mộ, cũng là việc tuyên truyền cho những thành công mà phải rất nỗ lực các HLV, VĐV mới giành được. AVG muốn có được quyền này thì phải bảo đảm được chuyện này".

Lúc đó, AVG tuyên bố: “Chúng tôi sẽ hết sức đảm bảo mức độ phổ cập hình ảnh. Chúng tôi là nhà đài mới nên cần có sự đầu tư rất lớn, nếu ký ngắn thì không làm được. Chúng tôi sẽ kết hợp hợp lý với các nhà đài truyền thống để đưa hoạt động thi đấu thể thao tối đa cho người hâm mộ”.

Về giá trị hợp đồng, rõ ràng là phải bán được hơn so với trước thì VFF mới ký. Còn nếu nói về giá hợp đồng quá rẻ so với thời điểm hiện nay thì nó có lý do như thế này: thứ nhất VFF thiếu khả năng dự báo kinh doanh, thứ hai thương quyền lúc đó thấp hơn bây giờ.

Ta không thể đem so sánh thường quyền của bóng đá Việt Nam với các giải đấu chuyên nghiệp hàng đầu như giải Ngoại hạng Anh thì khác gì “bì phấn với vôi”. Đẳng cấp của các đội bóng nước ngoài rất khác, rồi cộng với thâm niên của một nền bóng đá khiến thương quyền truyền thông của họ có giá trị rất cao.

Tôi có Liên đoàn thì cũng sẽ ký với AVG vì các Liên đoàn rất nghèo, chẳng có cái gì cả.

- Có một sự khác biệt ở đây giữa bóng đá với 5 môn đã bán thương quyền truyền thông cho AVG: bóng đá là môn duy nhất mà Liên đoàn đã được tách ra khỏi “bầu sữa mẹ” ngân sách nhà nước để tự hoạt động. Đây cũng là môn có lượng khán giả hâm mộ đông nhất, huy động được nhiều sự đầu tư lớn theo hướng xã hội hóa và đang đi theo con đường chuyên nghiệp. Các Liên đoàn còn lại dù là tổ chức xã hội nhưng vẫn phải xin tiền nhà nước để nộp phí hoạt động hàng năm cho các Liên đoàn thế giới và vẫn chưa chuyên. Vậy nên diễn biến thương quyền của bóng đá rất khác với các Liên đoàn còn lại, ý kiến của ông về vấn đề này như thế nào?

- Đúng là bóng đá có lợi hơn rất nhiều so với các môn thể thao còn lại vì có sức hấp dẫn với truyền hình và phát triển mạnh hơn so với các môn khác.

- Trước những tranh cãi đang xuất hiện trong môn bóng đá về chuyện thương quyền truyền thông, ông có ý kiến gì?

- Chi tiết mâu thuẫn giữa các bên sẽ có các cơ quan chức năng phán xử. Tuy nhiên, ngành thể thao nhận thấy việc xây dựng Luật thể thao chưa theo diễn biến kịp của sự phát triển thể thao, nhất là thể thao chuyên nghiệp. Vì thế, nhiệm vụ nghiên cứu, xây dựng luật dảm bảo theo kịp sự phát triển của thể thao đã được giao là một trong những nhiệm vụ trọng tâm đối với ngành trong năm 2012.

Ngoài ra, việc xử lý vấn đề hợp đồng thương quyền truyền thông của bóng đá nên được xử lý đúng mức. VFF còn phải tuân theo quy định của ngành dọc là AFC và FIFA, nên tránh những việc khiến bóng đá Việt Nam có thể bị phạt bởi FIFA như trường hợp của Brunei.