Trong tiềm thức của nhiều người xem bóng đá, tất cả các huấn luyện viên người Đức đều có cùng một cách xây dựng lối chơi cho đội bóng của mình. Họ cho rằng đã là người Đức, bóng đá tổng lực và Gegenpressing chính là thứ bóng đá mặc định được các vị huấn luyện viên này theo đuổi. Tuy nhiên, đó lại là một định kiến sai lầm và tân huấn luyện viên Julian Nagelsmann sẽ cho thấy sự khác biệt của mình với phần còn lại.
Trước khi đến với phong cách bóng đá mà Nagelsmann sẽ thay đổi tại tuyển Đức, hãy tìm hiểu xem, cách mà Hansi Flick xây dựng lối chơi cho một đội bóng để so sánh. Trong bài viết giới thiệu lí lịch huấn luyện viên của tờ Coach Voice, Hansi Flick là một người theo đuổi 2 hệ thống 4-2-3-1 và 4-3-3 một cách nhiệt thành.
Trong 2 sơ đồ kể trên, Flick là thường xuyên lựa chọn 4-2-3-1 ở cả tuyển Đức và Bayern Munich với cặp tiền vệ thu hồi bóng Kimmich - Goretzka quen thuộc. Dĩ nhiên, cách ông triển khai lối chơi phụ thuộc rất lớn ở cặp tiền vệ này.
Khi lối chơi của cựu HLV trưởng đội tuyển Đức được vận hành, trái bóng bao giờ cũng được triển khai từ vị trí của các thủ môn. Lúc này, Joshua Kimmich lùi sâu và cặp hậu vệ cánh sẽ dâng cao để tạo thành khối 3-1-4-2. Khối đội hình này cho phép các cầu thủ luôn có ít nhất 2 lựa chọn chuyền bóng dù họ muốn triển khai bóng tốt theo chiều ngang hay chiều dọc.
Chỉ cần một thủ môn chơi chân giỏi, cặp hậu vệ cánh chất lượng và một tiền vệ trụ có nhãn quan như Joshua Kimmich, việc các cầu thủ trong đội hình này bị pressing và làm mất bóng trong khu vực phòng ngự là điều gần như không thể xảy ra. Chính điều này đã khiến tập thể Bayern Munich vô địch UEFA Champion League 2019/2020 được đánh giá là một trong những đội bóng có khả năng triển khai bóng và thoát pressing hay nhất lịch sử bóng đá.
Khi tấn công, cặp hậu vệ cánh luôn được Flick chỉ đạo dâng cao. Lúc này, 4-2-3-1 của Hansi Flick nhanh chóng được chuyển đổi thành 4-2-4 hoặc đáng sợ hơn là 2-4-6 với chỉ 2 trung vệ được neo ở nhà để toàn đội dồn lên pressing tổng lực. Đây chính là dấu hiệu cơ bản nhất cho thấy rằng, Hansi Flick là kiểu huấn luyện viên thích đội bóng của mình theo đuổi trường phái tấn công tổng lực với nhịp độ cực nhanh và luôn có cách để không ai có thể gây áp lực ngược lại.
Vị huấn luyện viên 58 tuổi không phải kiểu người thích lối chơi kiểm soát mà ngược lại, ông muốn các tình huống phải được kết thúc nhanh nhất có thể bằng cách tận dụng mọi sai lầm của đối thủ khi bị pressing. Nhược điểm của lối chơi này nằm ở việc yêu cầu chất lượng chuyên môn và thể trạng của các cầu thủ ở mức rất cao.
Thật tiếc, việc tuyển Đức trong 2 năm qua không có được một đội ngũ cầu thủ chất lượng đã làm kế hoạch của Flick phá sản hoàn toàn. Vậy, Nagelsmann sẽ mang tới làn gió mới nào cho Die Mannschaft?
Khác với Hansi Flick, Julian Nagelsmann không cuồng nhiệt với một trường phái cố định mà luôn biết cách thay đổi sao cho phù hợp với dàn nhân sự hiện có. Tại Leipzig, vị huấn luyện viên có tuổi đời còn rất trẻ này luôn xây dựng các sơ đồ với 3 trung vệ như 3-5-2 hay 3-4-3 ngay từ đầu.
Nhưng tại Bayern Munich, với việc sở hữu trong tay cặp tiền vệ Kimmich và Goretzka, Nagelsmann lại lựa chọn 4-2-3-1. Cách xây dựng lối chơi mà cựu huấn luyện viên trưởng Bayern Munich xây dựng cũng rất linh hoạt và đa dạng. Với Nagelsmann, kiểm soát hay tổng lực sẽ phụ thuộc vào con người và thế trận.
Nếu đối thủ dưới tầm, ông luôn cho các học trò pressing tới phút cuối cùng. Nếu đối thủ ngang tầm, việc duy trì kiểm soát bóng thật tốt, triển khai nhiều phương án tấn công và tận dụng tối đa mọi sai lầm của đối thủ là điều chắc chắn xảy ra. Nhưng nếu một ngày nào đó đội bóng của ông gặp phải một kẻ có năng lực cao hơn, sẽ chẳng bất ngờ khi chúng ta lại thấy đoàn quân của Nagelsmann chơi phản công một cách khoa học.
Với đội tuyển Đức trong thời kỳ khan hiếm nhân tài hiện tại, việc sa thải một huấn luyện viên có yêu cầu cao về con người và thay thế bằng một vị huấn luyện viên khác có phong cách cầm quân linh hoạt hơn và luôn biết cách hài lòng với dàn nhân sự hiện có là điều đúng đắn. Hy vọng rằng, ngày tuyển Đức trở lại dưới bàn tay Nagelsmann sẽ không còn xa.
(Bạn đọc: Phúc Hưng)
* Bài viết thể hiện quan điểm cá nhân của bạn đọc.
Mời bạn đọc tiếp tục chia sẻ những bình luận, cảm xúc về các nhân vật, sự kiện, các giải bóng đá bằng cách email về banbientap@bongda.com.vn. Các quy định về cộng tác, vui lòng đọc tại đây.
Trân trọng,
Ban biên tập Báo Thể thao Việt Nam