1. Nổi tiếng và được nể sợ với việc vô địch Euro 2008, 2012 và World Cup 2010 với phong cách chiến thuật duy nhất, tiki-taka, La Roja đã bị choáng ngợp và vỡ vụn trước một Brazil mạnh mẽ hơn, trực diện hơn ở mùa giải năm trước. Thất bại 0-3 trước Selecao, cộng thêm việc Barcelona thua “vỡ mặt” Bayern Munich trước đó gióng lên hồi chuông cảnh báo sự thoái trào của tiki-taka.
 |
| TBN sụp đổ tại Brazil năm ngoái |
Tất cả cho thấy, các đội bóng đang dần bắt kịp, hay chính xác, đã tìm ra phương án hóa giải tiki-taka, hoặc một hướng khác, theo thời gian, tiki-taka đã không còn sự phục vụ của những con người xuất sắc nhất để thể hiện sức mạnh ưu việt của nó.
Mọi việc càng rõ ràng hơn khi Barcelona, đại diện tiêu biểu của trường phái tiki-taka mà Tây Ban Nha sử dụng, trắng tay ở mùa giải vừa kết thúc với hình ảnh rất nhạt nhòa so với chính bản thân họ. Khi Xavi 34 tuổi, Iniesta 30 tuổi, những nhịp đập tíc tắc của Barca và La Roja không còn vang lên đều đặn và chết chóc như trước.
Vicente Del Bosque tất nhiên không thể không nhận thức điều đó, nhưng việc ông có thay đổi công thức làm nên chiến thắng vĩ đại của TBN suốt 3 giải đấu lớn vừa qua hay không lại là một câu chuyện khác. Việc Del Bosque quyết tâm giành giật Diego Costa, một trung phong mạnh mẽ và giỏi phản công cho thấy ông đã sẵn sàng cho một sự thay đổi trong tình thế.
Sự vận động không ngừng của bóng đá cho thấy, nếu tiki-taka không thay đổi, nó nhiều khả năng sẽ phải chấm dứt chu kỳ thành công vang dội tại Brazil 2014.
2. Lại nói về Diego Costa, tiền đạo này đã có một mùa giải bùng nổ với Atletico Madrid, đội bóng đá lên ngôi La Liga và lọt vào chung kết Champions League với chiến thuật đang thành xu hướng mới ở châu Âu hiện nay: phòng ngự tập trung, phản công chớp nhoáng.
Nếu tiki-taka coi cầm bóng là lẽ sống, lối đá của Atletico mang hơi hướng phòng ngự phản công (đôi lúc họ chủ động tấn công trong từng thời điểm của trận đấu) và coi trọng sức mạnh, tốc độ và sự chính xác. Họ không cần quá nhiều bóng để tạo nguy hiểm về khung thành đối phương và luôn cố gắng tận dụng những cơ hội nhỏ nhất để chiếm lợi thế.
Đây cũng là cách Real Madrid mùa trước vận dụng trong các trận cầu lớn, trước các đối thủ mạnh được đánh giá ngang cơ như Barcelona hay Bayern Munich và là tiền đề giúp họ hiện thực hóa “giấc mơ Decima”. Dự kiến, lối đá phòng ngự phản công “tổng lực” này sẽ rất được ưa chuộng ở World Cup 2014, nơi diễn ra không ít các trận đấu có sự chênh lệch lớn về lực lượng.
Chiến thuật này có thể giúp các đội bóng nhỏ, hoặc yếu hơn gây nên bất ngờ, nhưng để giành chiến thắng cuối cùng, nó phải được sử dụng bởi một đội tuyển giàu sức mạnh, giàu tính kỷ luật và có lực lượng đồng đều dàn trải cả 3 tuyến. Xét về các yếu tố này, không thể bỏ qua người Ý. Đội hình ít ngôi sao vô hình chung tạo nên sức mạnh khó lường của Ý. Quan trọng hơn, bên cạnh tính kỷ luật, họ còn có thêm gia vị “nghệ sĩ” từ Pirlo và phần nào đó là Isigne.
3. Đó là lý do tại sao Brazil được đánh giá là ứng cử viên vô địch hàng đầu ở giải đấu năm nay. Bên cạnh lợi thế sân nhà, Selecao cho thấy sức mạnh cực tiềm năng ở hệ thống chiến thuật mà Luiz Felipe Scolari. Việc không phải tham gia vòng loại giúp Brazil hình thành bộ khung vững chắc từ rất lâu, và sự quen thuộc giữa các cầu thủ sẽ giúp chiến thuật của họ phát huy tối đa.
Không phải ngẫu nhiên mà Scolari bất chấp các lời kêu gọi để gạt bỏ những “nghệ sĩ” như Ronaldinho, Kaka… bởi đó đều là những nhân tố bị loại ngay từ thời điểm ông xây dựng kế hoạch cho World Cup 2014.
 |
| Fred quan trọng không kém Neymar |
Sơ đồ cơ bản của Brazil là 4-3-3, nhưng nó thường xuyên được biến đổi thành 2-5-3 trong các trận đấu họ cảm thấy bản thân đủ sức, và bắt buộc phải dồn ép đối thủ. Mũi đinh ba Fred, Hulk và Neymar được hỗ trợ tối đa bằng sức xuyên phá của các hậu vệ cánh, Marcelo và Dani Alves, hình thành một cuộc tấn công dựa trên sức mạnh và tốc độ. Fred là lựa chọn yêu thích của Scolari bởi tính “công nhân” trong lối chơi. Anh đóng vai trung phong cắm nhưng thường xuyên di chuyển rộng, bền bỉ và sẵn sàng tham gia phòng ngự từ xa.
Cách tấn công trực diện không dựa dẫm vào khả năng kiểm soát bóng, kết hợp với các tình huống phản công nhanh khiến Brazil trở nên rất khó lường. Sự linh hoạt của Selecao luôn là điều rất quan trọng trong các giải đấu cúp có tính chất tập trung trong thời gian ngắn như World Cup.
Cũng cách tiếp cận trực tiếp, người Anh có một đội tuyển rất hứa hẹn ở VCK năm nay, với tốc độ của Daniel Sturridge, Raheem Sterling và Luke Shaw. Vấn đề là các tuyển thủ Tam sư còn lại bao nhiêu thể lực sau một mùa giải không nghỉ ở Premier League, và họ phải đối phó với thời tiết mùa Đông ở Brazil ra sao.
Đội bóng còn lại được nhắc đến ở đây là Đức, họ còn một dàn tiền vệ tấn công siêu hạng ngay cả khi Marco Reus phải ngồi nhà. Tuy nhiên, việc thiếu một trung phong mạnh mẽ có thể khiến họ không thể đi đến cái đích cuối cùng. Miroslav Klose đã bước qua tuổi 36 vào hôm nay và việc anh có được đá chính tại Brazil hay không vẫn còn là một câu hỏi lớn.
Trong bối cảnh các đội bóng luôn sẵn sàng “đổ bê tông” như hiện nay, việc không có một tiền đạo mạnh mẽ có thể khiến Đức gặp khó khăn.
Ngoài các phong cách chiến thuật chủ đạo kể trên, người ta còn rất háo hức chờ đợi sự biến hóa từ Argentina, Hà Lan và Chile.
