Tương lai Petr Cech: Khi đẳng cấp không thắng nổi thời gian

Tân binh 33 tuổi từng là nhân tố chủ chốt giúp Chelsea giành được 4 Premier League, 4 FA Cup, 2 siêu cúp Anh, 2 cúp liên đoàn, 1 Europa League và 1 Champions League được hứa hẹn sẽ giúp Arsenal tăng cường khả năng cạnh tranh với các đối thủ lớn ở cả Premier League lẫn Champions League. John Terry, cựu đội trưởng Chelsea vào thời điểm đó đã nhận xét: "Cech là một ngôi sao có thể mang tới sự khác biệt, mà cụ thể anh sẽ đóng góp giúp đội nhà giành từ 12 đến 15 điểm mỗi mùa ở Ngoại hạng Anh." Nhận xét ấy cho chúng ta thấy đẳng cấp của Cech là hơn hẳn so với những David Ospina và Wojciech Szczesny, những lựa chọn hàng đầu cho vị trí thủ môn của Arsenal thời điểm đó.

Và như để đền đáp lòng tin mà huấn luyện viên Wenger và người hâm mộ Arsenal đặt vào mình, Cech đã thể hiện một phong độ tuyệt vời ngay trong mùa giải đầu tiên anh khoác áo câu lạc bộ. Trong trận đấu chính thức đầu tiên, anh đã góp phần giúp Arsenal đánh bại câu lạc bộ cũ Chelsea để đăng quang siêu cúp Anh mùa 2015-2016.

Tuy nhiên, màn ra mắt của Cech tại đấu trường Ngoại hạng Anh lại không được suôn sẻ như mong đợi. Thủ thành người CH Czech đã mắc sai lầm trong cả hai tình huống dẫn đến bàn thua của Arsenal trong cuộc đối đầu với West Ham. Phút 43, Petr Cech ra vào không hợp lý, để Kouyaté bên phía đối thủ đánh đầu tung lưới Arsenal.

Chưa dừng lại ở đó, ở bàn thua thứ 2, Petr Cech đã đổ người quá chậm và chẳng thể cản phá cú dứt điểm không quá căng từ phía cầu thủ West Ham. Khi Petr Cech cập bến Emirates, không ít người đã tin rằng điểm yếu chí tử ở vị trí thủ môn của Arsenal đã được khắc phục, tuy nhiên, ngay lúc này, niềm tin ấy phần nào đang lung lay. 

Có câu “Vạn sự khởi đầu nan”, nghĩa là mọi việc lúc bắt đầu đều khó khăn và cực khổ nhưng nếu cố gắng sẽ đạt được thành công. Tình cảnh của Cech trong những ngày đầu tiên tại Arsenal cũng như vậy. Với đẳng cấp của mình, Cech đã nhanh chóng đứng dậy và khẳng định giá trị bản thân, anh đã chứng minh vì sao Arsenal phải bỏ ra số tiền lớn để chiêu mộ mình.

Trong 34 lần ra sân tại đấu trường Premier League 2015-16, anh giúp đội nhà giữ sạch lưới tới 16 lần, vượt qua thành tích của những Joe Hart (Man City), De Gea (MU), Kasper Schmeichel (Leicester City) để giành lấy danh hiệu Găng tay vàng. Thủ thành người Cộng hoà Séc có 99 pha cứu thua, đứng thứ 5 trong danh sách giải đấu.

Theo thống kê của tờ Independent, những pha phản xạ của Cech trực tiếp đem lại từ 10-15 điểm cho "Pháo Thủ". Một thành tích quá đỗi ấn tượng đối với một tân binh, đồng thời là một vụ chuyển nhượng quá hời của giáo sư Wenger. Cuối mùa, anh đã góp phần giúp Arsenal cán đích ở vị trí thứ 2, thành tích mà sau 11 mùa bóng Arsenal mới đạt được (xếp thứ 2 mùa 2004-2005 sau Chelsea).

Tuy nhiên, trong mùa giải tiếp theo, Cech đã không còn giữ được phong độ đỉnh cao của mình. Anh vẫn duy trì được khả năng bắt bóng cũng như làm chủ không gian. Tuy nhiên những điểm mạnh làm nên thương hiệu của anh đã không còn được duy trì, anh mất đi tính ổn định cần thiết, một điều rất quan trọng trong những giải đấu mang tính khốc liệt và dài hơi như Ngoại hạng Anh.

Người hâm mộ không còn được thường xuyên chứng kiến những pha phát động tấn công bước một chính xác từ tuyến dưới, khả năng đổ người nhanh, ra vào chính xác và bắt penalty siêu đẳng. Thay vào đó, trong mỗi trận đấu, Cech nhiều lần có những pha phát động tấn công rất thiếu chính xác lên tuyến trên, khả năng ra vào, đổ người không còn nhanh nhạy, anh rất dễ bị đối thủ đánh lừa trong các tình huống đội nhà bị thổi phạt 11m.

Tai hại hơn, những sai lầm cá nhân đã xuất hiện với tần suất ngày càng nhiều. Anh không còn là thủ lĩnh, là linh hồn nơi hàng phòng ngự. Mùa 2016-2017, anh giữ sạch lưới 12 lần, tuy nhiên từ vị trí thứ nhất trong mùa đầu tiên, anh đã tụt xuống thứ 5 trong top 10 thủ môn xuất sắc của giải đấu. Anh lập kỷ lục buồn khi 08 trận liên tiếp không giữ sạch lưới, vào lưới nhặt bóng 37 lần trên 35 trận (trong tổng số 44 bàn thua trên 38 trận của toàn đội).

Nên nhớ, mùa đầu tiên Cech đến, chính phong độ tuyệt vời của anh đã giúp Arsenal chỉ để lọt lưới 36 bàn/38 trận, phong độ có phần suy giảm của anh là một phần nguyên nhân khiến câu lạc bộ cuối mùa chỉ xếp vị trí thứ 5 và lần đầu tiên bị đánh bật khỏi Top 4 sau 17 năm (kể từ thời điểm Wenger chính thức được bổ nhiệm làm huấn luyện viên trưởng câu lạc bộ).

Arsene Wenger không phải mẫu huấn luyện viên mất niềm tin vào cầu thủ chỉ sau một trận đấu, nhưng chính xác là Cech đã sa sút nhiều. Đáng lẽ ra, sau mùa giải 2016-2017, ông nên đặt niềm tin vào Wojciech Szczesny, người đã trưởng thành về mọi mặt, đồng thời đã trải qua một mùa giải rất thành công trong màu áo Roma (theo dạng cho mượn), thay vì bán đứt thủ thành này cho Juventus.

Theo thống kê, Szczesny là thủ thành có số lần giữ sạch lưới cao nhất giải đấu (Serie A, 14 trận), vượt qua cả thủ môn huyền thoại Buffon. Chưa hết, anh còn thực hiện trung bình 2,45 lần pha cứu thua/trận. Không phải đến bây giờ, chúng ta mới nhận ra Szczesny là thủ môn tài năng, mùa bóng 2013-2014, anh đã giúp câu lạc bộ giữ sạch lưới 16 lần, qua đó vượt qua các tên tuổi lớn khác để giành được danh hiệu Găng tay vàng.

Wenger ắt hẳn không thể không biết vì có thời điểm chính ông đã trao cho anh vị trí gác đền số 1 trong khung gỗ câu lạc bộ. Vậy, tại sao vào thời điểm đó Wenger không dám đặt niềm tin vào một thủ thành tài năng như Szczesny? Câu trả lời xuất phát từ chính bản thân Wenger, khi ông không dám tin vào sự trưởng thành về mọi mặt của Szczesny để loại bỏ một thủ môn kỳ cựu như Cech.

Đó chính là sai lầm của Wenger khi niềm tin của ông đặt vào thủ thành Cech đã trở nên mù quáng. Trong mùa giải này, phong độ của Cech đang có dấu hiệu đi xuống rõ rệt. Thống kế chỉ ra rằng, Cech chỉ có 54 lần cứu thua sau 23 vòng đấu và xếp thứ 12 trong danh sách 20 thủ môn của giải.

Những pha ra vào thiếu hợp lý hay những sai sót cá nhân diễn ra với tần suất ngày càng nhiều hơn, điển hình, là pha lao ra không cần thiết giúp Calum Wilson có bàn thắng gỡ hoà trong trận đấu với Bournemouth tại vòng 23, hay pha phá bóng lỗi giúp Jordan Ayew ghi bàn thắng dễ nhất trong sự nghiệp để nâng tỷ số lên 2-1 cho Swansea trong trận đấu thuộc vòng 25.

Mới chỉ sau 27 vòng đấu, anh đã vào lưới nhặt bóng đến 36 lần, cân bằng thành tích về số bàn thua của toàn đội sau 38 vòng đấu các mùa 2014-2015 và 2015-2016. Tỷ lệ cản phá penalty mùa này của Cech cũng cực tệ, trong trận đấu với Chelsea thuộc vòng 22 đối mặt với người đồng đội cũ là Eden Hazard, Cech dễ dàng bị lừa và tất nhiên không có cơ hội cản phá.

Trước đó ít ngày, thủ thành người CH Séc cũng bị Jay Rodriguez của West Brom đánh lừa trên chấm 11m. Kể từ khi chuyển đến chơi cho Arsenal, Cech đã phải đối mặt với 15 quả phạt đền và không 1 lần cản phá thành công. Tệ hơn, thủ môn 35 tuổi này còn phán đoán sai hướng sút của đối thủ đến 12 lần. Đây là những con số khiến những người yêu mến Arsenal thực sự choáng váng khi trong quá khứ, Cech vốn nổi tiếng có khả năng bắt 11m tốt, đặc biệt trong các thời điểm quan trọng.

Tất nhiên, cũng không thể hoàn toàn đổ hết trách nhiệm lên thủ thành Cộng hoà Séc. Thời kỳ ở Chelsea, anh được thi đấu với những cầu thủ phòng ngự trứ danh như Makelele, Terry, Ivanovic, Cole, Carvalho, Paulo Ferreira, Matic,…

Còn những người giúp anh hỗ trợ phòng ngự ở Arsenal là ai? Coquelin, một cầu thủ được gửi đi cho mượn khắp nơi sau khi không cạnh tranh nổi một vị trí chính thức (giờ đã chuyển sang Valencia), một Mertesacker quá chậm chập và dễ dàng bị đối thủ vượt qua, một Paulista quá ngây thơ trong việc kèm người (giờ đã chuyển sang Valencia), rồi những người thường xuyên mắc lỗi vị trí trong việc kèm người như Xhaka, Ramsey,… Ngay cả những người được tin tưởng nhất như Mustafi, Bellerin, Koscielny cùng thường xuyên mắc những sai lầm sơ đẳng.

Cech là một thủ môn xuất sắc, điều đó không phải bàn cãi. Tài năng của anh có thể được đặt ngang hàng với những thủ thành xuất sắc nhất thế giới như Gianluigi Buffon (Ý), Iker Casillas (Tây Ban Nha), Manuel Neuer (Đức),… Anh là thủ môn có số trận giữ sạch lưới nhiều nhất trong lịch sử bóng đá Ngoại hạng Anh. Tuy nhiên, phong độ đỉnh cao đã ở lại cùng với những ngày tháng vinh quang của anh tại Chelsea.

Cech đến Arsenal lúc 33 tuổi sau khi không cạnh tranh nổi vị trí chính thức trong đội hình The Blues. Trong hai mùa giải đầu tiên, anh đã chứng minh rằng mình vẫn đủ khả năng để thi đấu ở đẳng cấp cao nhất. Năm nay, Cech đã bước sang tuổi 36, cái tuổi không còn giúp anh có thể duy trì phong độ thi đấu đỉnh cao. Có câu “gừng càng già càng cay”, thâm niên cao thì kinh nghiệm nhiều, tuy nhiên điều đó không phải lúc nào cũng đúng, đặc biệt là trong lĩnh vực bóng đá.

“Tre già thì măng mọc”, không ai là không thể thay thế, có lẽ thời kỳ của Cech tại Arsenal đã đến hồi kết, Wenger nên hiều điều đó và mạnh dạn đưa ra quyết định của mình. David Ospina đã có những màn trình diễn không tồi ở những lần bắt chính tại các trận đấu cúp, anh còn trẻ và vẫn giữ được phong độ như thời mới gia nhập Arsenal. Trao cơ hội cho Ospina hay tìm một thủ môn mới để thay thế? Wenger phải quyết định nhanh vì tương lai câu lạc bộ.

(Bạn đọc: Đức Tuấn)