Vụ Công Phượng: 'Câu view' không có tội?

Thế nào là nuông chiều?

Thông thường chỉ khi nào nhìn thấy một đứa trẻ hư, người ta mới chê bố mẹ là đã quá nuông chiều con cái, hiếm có ai chê khi nó còn đang ngoan.

Công Phượng ngoan hay hư? Câu hỏi này để mọi người tự trả lời. Nhưng nếu hư thì cầu thủ này đã bị loại khỏi HAGL JMG chứ không cần chờ dư luận lên tiếng. Từ trước tới nay, chỉ một điểm duy nhất chưa được của Công Phượng (trong những gì mà mọi người có thể nhìn thấy), đó là có vài trận đấu em không ăn mừng khi đồng đội ghi bàn (mà chạy ra uống nước). Điều này đã được báo chí phản ánh, sau đó việc này đã không còn xảy ra nữa.

Nói về chuyện nuông chiều, trước đây có một cầu thủ hay cả lứa cầu thủ đó thật sự đã rất được nuông chiều. Đó là Văn Quyến. Cựu thần đồng này mắc bệnh ngôi sao từ rất sớm, lên tuyển không chịu tập luyện bị HLV trả về, rồi việc cả đội tuyển “thác loạn” trước ngày thi đấu. Tất cả đều được những người có trách nhiệm và người hâm mộ bỏ qua.

Cá nhân tôi khi thấy những sự việc trên và nhìn những gương mặt của những Văn Quyến, Quốc Vượng… khi đó, không thể nói rằng mình có cảm tình với những con người này. Lúc đó dư luận đã thực sự quá dễ dãi, và hậu quả đã đến.

Nhưng có một sự khác biệt lớn giữa việc bảo vệ một người ngoan ngoãn với việc bênh vực một chàng trai hư. Công Phượng đã làm gì sai để đáng bị quở trách? Đến thời điểm hiện tại vẫn chưa thể kết luận ai sai ai đúng và nếu phía Công Phượng sai, ai là người đáng trách vẫn chưa sáng tỏ.

Chẳng lẽ cứ để mặc cầu thủ này đương đầu với dư luận, với báo chí mới là không nuông chiều? Tôi không ủng hộ những bình luận quá khích trên mạng, nhưng người ta có quyền đưa ra những phân tích, và nếu phân tích ra thì phần đúng của VTV là không nhiều. Những cái đó không phải để nuông chiều Công Phượng.

Có những ý kiến trong giới truyền thông bảo vệ nhóm biên tập VTV24 – những người đã từng trải nhiều trong đời, vậy thì tại sao không có những người bảo vệ một chàng thanh niên mới bước vào đời. Nếu bây giờ không ai lên tiếng, chỉ nhìn sự việc đã hoài nghi mà quay lưng lại với một cá nhân như Công Phượng, hoặc đơn giản là im lặng chờ kết quả cuối cùng rồi mới phán xét, thì đó lại gọi là vô cảm mất rồi.

Thực ra bây giờ có muốn nuông chiều Công Phượng cũng khó, bởi đơn vị chủ quản HAGL không cho các cầu thủ trẻ tự do trả lời báo chí, không cho cầm tiền lương (chỉ giữ một phần nhỏ, còn lại thì gửi về gia đình hết), trước khi thi đấu không dùng điện thoại di động, trong thi đấu không cho dùng tiểu xảo, sau khi thi đấu không thưởng bằng tiền cũng không cho người khác treo thưởng. Vậy thì nuông chiều ở chỗ nào?

Tất cả chỉ là những lời khen mà điều này không ai cấm được. Nhất là trong hoàn cảnh bóng đá Việt Nam quá bê bối hiện nay, sự xuất hiện của U19 như giải tỏa cơn khát của người hâm mộ đã nhiều năm qua. Thử xuất hiện vào thời kỳ của thế hệ vàng xem, U19 cũng chỉ là một đội bóng có đôi chút quan tâm.

Nhưng cần nhìn cho rõ, ai đã làm cho những người hâm mộ “khát” đến như vậy? Người ta có lý do để sung sướng sau khi đã thỏa mãn cơn khát dù chỉ là một ngụm nước nhỏ mà nếu bình thường có đổ đi cũng không ai quan tâm. Ngụm “nước” bé xíu giữa sa mạc có đáng quý hay không?

Chính vì thế mà người đang “đói khát” không có tội, Công Phượng có thể “chưa thể coi là một cầu thủ ở dạng "quý hiếm" để cần được bảo vệ” như nhà báo kia, có thể em cũng chỉ là 10 ngàn bạc lẻ hoặc một ngụm nước nhỏ, nhưng nó có ý nghĩa thực sự với những người “nghèo khổ”, người đang “đói khát”.

Tóm lại, tôi không ủng hộ việc nuông chiều, nhưng người ta hâm mộ và bảo vệ một người đáng được hâm mộ (theo cách tích cực, văn minh) thì chẳng có gì sai cả!

Tạo rating cũng là một chuyện bình thường?

Tạo rating hay nói theo một cách suồng sã hơn là “câu view” tức là tăng tỷ lệ người xem đúng là một việc bình thường của báo chí hiện nay. Lấy ví dụ đơn giản: một bài báo cần phải có cái tít hấp dẫn thì mới có nhiều người đọc, đó là điều bình thường. Nhưng quan trọng là nội dung bài báo đó thế nào, nếu nó hay và bổ ích thì không ai có ý kiến gì, nhưng nếu nội dung dở ẹc thì người ta sẽ gắn bài báo đó với cái tên miệt thị là “câu view”.

Như vậy phải tách biệt hoàn toàn cái tít và nội dung, cách tạo rating với nội dung. Không phải cứ cái tít hay mà nội dung sẽ hay và không phải cứ cái tít “giật gân” là sẽ bị đánh giá là “câu view”, khán giả biết điều đó.

Anh có thể tạo rating, nhưng nội dung chương trình có phản cảm hay không lại là chuyện khác. Không phải cứ lấy lý do “tạo rating là bình thường” để gây chú ý với mọi chuyện được. Công Phượng là con của một gia đình nông thôn nghèo chứ không phải công tử nhà giàu hay con ông cháu cha, VTV24 nên nhớ lấy điều đó và khi điều tra nên tế nhị, khi chưa có kết luận thì đừng làm một chương trình khiến người ta tin chắc như vậy.

VTV24 có quyền làm như vậy không, có đấy, nếu theo ngôn ngữ của báo chí rằng tôi có quyền rating. Nhưng như vậy là chỉ chú ý đến mặt chuyên môn mà hoàn toàn bỏ qua đạo đức nghề nghiệp hay “cái tâm” khi làm việc mà nhiều người đang nhắc tới. VTV24 có quyền làm, đúng vậy, và khán giả cũng có quyền phản đối.

Trong trường hợp này, chuyên môn nghiệp vụ đã lớn hơn “cái tâm” để có thể nhận thức được rằng, nếu Công Phượng sai thì liệu có phải do gia đình Phượng có “cái tâm” xấu hay không?

Tôi hiểu những người làm chương trình một phần cũng chỉ muốn mang lại điều tốt đẹp cho xã hội, nhưng một việc dù tốt mấy mà cách làm không hay cũng có thể không mang lại kết quả như mong muốn.

(Bạn đọc Trần Công Hưng)