HLV trẻ đang chinh phạt khắp châu Âu: Năng lượng mới của bóng đá

Diego Simeone VĐ Europa League cùng Atletico Madrid - Ảnh Getty

Thời của các HLV già đã qua? HLV Marcelo Bielsa, 56 tuổi, được đánh giá là một trong những nhà cầm quân uyên bác về mặt chiến thuật nhất, đã thua tâm phục khẩu phục trong trận đấu với Simeone, người đồng hương kém ông đến hơn một giáp. Chelsea của Di Matteo vượt qua Liverpool của HLV 61 tuổi Kenny Dalglish, một huyền thoại lớn của đội áo đỏ, trong trận chung kết FA Cup. Đĩa bạc lần thứ hai liên tiếp thuộc về Dortmund, và bất chấp nguồn lực hạn chế hơn, ông Klopp đã đánh bại nhà cầm quân già nhất ở Bundesliga hiện tại: Jupp Heynckes (67 tuổi).

Cuộc đua ở Premier League, giải đấu được cho là hấp dẫn nhất hành tinh hiện tại, cũng đang trao quyền tự quyết cho Manchester City của Roberto Mancini, 47 tuổi. Người tạo được dấu ấn lớn nhất trong làng bóng đá thế giới trong nửa thập kỷ qua cũng chỉ mới 41 tuổi: Pep Guardiola. Ông đã rời Barcelona mùa bóng này, nhưng đội bóng được coi là hay nhất thế giới vẫn chấp nhận trao quyền vào tay Tito Vilanova, chỉ hơn Pep một tuổi.

Kiến thức và kinh nghiệm của các HLV lớn tuổi đã không thể giúp gì họ trước làn sóng trẻ hóa trên băng ghế chỉ đạo ở châu Âu hiện nay. Vài năm trước, Pep thậm chí còn lái xe suốt cả đêm đến nhà Bielsa chỉ để "thỉnh giáo" ông về những yếu tố cơ bản trong "triết học bóng đá" của nhà cầm quân người Argentina, sau đó bồi đắp thêm cho lối chơi của Barcelona. Nhưng rạng sáng qua, ông Bielsa đã bị đánh bại bởi "hậu bối" Simeone, mới có kinh nghiệm chưa đầy 2 năm làm việc ở châu Âu. Tại Premier League, HLV Alex Ferguson vẫn phát huy rất xuất sắc kinh nghiệm của ông, nhưng những bước đột phá của mùa giải thật sự thuộc về Manchester City đắt giá của ông Mancini, bao gồm cả hai chiến thắng rất quan trọng trước đội áo đỏ cùng thành phố.

Bóng đá hiện đại đang ngày một "năng động" hơn, và đòi hỏi sự linh hoạt thậm chí nhiều hơn cả nền tảng kiến thức và bề dày kinh nghiệm. Các nhà cầm quân lão làng có sự nể trọng, hiểu thấu đáo mọi khía cạnh nghề nghiệp lẫn đối nhân xử thế trong bóng đá và có sự sâu sắc đến tận cùng của những người ở tuổi "cổ lai hy", nhưng mặt trái của họ là sự bảo thủ, tư duy đôi khi cứng nhắc, lỗi thời, và cả áp lực về mặt sức khỏe.

Một thế hệ trưởng thành trước tuổi

Một trong những nguyên nhân khiến Bayern chơi tồi trong giai đoạn lượt về Bundesliga là việc HLV Jupp Heynckes đã quá "trung thành" với hệ thống chiến thuật và nhân sự cố định mà không áp dụng các phương án thay thế và xoay vòng (đó có thể là điều sẽ làm hại Bayern ở trận chung kết Champions League sắp tới, với nhiều trụ cột vắng mặt do treo giò). Vào cuối năm ngoái, phóng viên Matt Driscoll của tờ báo đã bị khai tử News of the World tiết lộ rằng ông đã từng phát hiện ra các hóa đơn y tế tăng cao một cách bất thường của HLV Alex Ferguson. Dù độ tin cậy của thông tin ấy chưa hoàn toàn được kiểm chứng, nhưng rõ ràng với áp lực ngày một lớn hơn của bóng đá hiện đại, thì sức khỏe là một sự thua thiệt rõ ràng của các nhà cầm quân lớn tuổi.

Các CLB, đặc biệt là những đội bóng lớn, cũng ngày càng tin dùng những người trẻ tuổi hơn. Tại Italia, 3 đội bóng giàu truyền thống nhất của họ đều sử dụng các HLV trẻ, là Allegri (Milan, 44 tuổi), Conte (Juventus, 42) và Stramaccioni (Inter, thậm chí chỉ mới 36 tuổi, trẻ hơn một số cầu thủ mà anh đang dẫn dắt). Tại Anh, nếu như Sir Alex Ferguson phải chờ đến khi ngoài ngũ tuần mới giành được chức vô địch Premier League đầu tiên, thì ông Mancini có thể làm điều đó ở tuổi 47. Liga có Simeone của Atletico Madrid, và cho dù Valencia vừa để một trong những nhà cầm quân trẻ hay nhất châu Âu là Unai Emery (40 tuổi) rời đội, thì họ vẫn giao đội vào tay Mauricio Pellegrino, bằng tuổi Emery.

Thế hệ HLV trẻ tuổi ấy đã chứng tỏ rằng họ hoàn toàn đủ sức để gánh vác những trách nhiệm lớn lao, và thậm chí là hoàn thành nó một cách xuất sắc, bất chấp việc họ có xuất thân từ những cầu thủ giỏi hay không. Năng lượng dồi dào, sự cầu tiến và cả sự trưởng thành trước tuổi của họ là điều sẽ thúc đẩy bóng đá thế giới.