Sau trận chung kết Australian Open 2012, Rafael Nadal đã phải thốt lên: “Không thể tin nổi những pha trả bóng của Novak, có thể đó là những cú đánh hay nhất trong lịch sử. Tôi chưa từng phải đối mặt với một tay vợt nào có thể trả bóng như vậy, gần như là hoàn hảo.” Nadal không tâng bốc đối thủ, bởi vì dù nắm trong tay lợi thế về thể lực nhờ nghỉ hơn đối thủ một ngày và không có những chấn thương, tay vợt người Tây Ban Nha cũng không thể khuất phục nổi Djokovic trong trận thua thứ 7 liên tiếp ở trận chung kết một giải đấu.
HLV lão luyện Nick Bollettieri từng khen ngợi Djokovic là tay vợt hoàn thiện nhất hiện tại ở nhiều kỹ năng: Cú trái, cú thuận, giao bóng một, giao bóng hai, di chuyển. Nhưng hãy tạm gác những phân tích về những kỹ thuật đó để tìm ra sức mạnh bí mật giúp Djokovic trở thành tay vợt số 1 thế giới: Khả năng trả giao bóng (return of serve).
 |
| Cú trả giao bóng của Djokovic đạt độ hoàn thiện |
Minh chứng đơn giản và dễ hiểu nhất chính là từ những số liệu thống kê trong trận chung kết Grand Slam dài nhất và cũng được coi là hấp dẫn nhất trong lịch sử quần vợt thế giới tại Australian Open 2012. Trong một trận đấu kẻ tám lạng người nửa cân cho tới phút chót, đôi khi chỉ cần nhỉnh hơn ở một thời điểm cũng có thể quyết định kẻ thắng người thua. Hãy bắt đầu từ con số 63% và 45%, tỷ lệ giao bóng 2 giành điểm của Djokovic và Nadal.
Nếu xét một cách đơn thuần, Nole giao bóng hai tốt hơn Rafa và nhờ đó đã giành được những điểm số quan trọng có thể mang tính chất quyết định. Nhưng vì sao Nadal, người đã có tỷ lệ giao bóng 2 giành điểm lên tới 63% trong trận thắng trước Roger Federer ở bán kết, lại sa sút như vậy trong trận chung kết, dù thực tế nhờ cây vợt độ thêm lá chì 3g, Rafa đã giao bóng tốt hơn rất nhiều? Câu trả lời đã được chính Nadal tìm ra: Tất cả là nhờ kỹ nghệ trả giao bóng của Djokovic.
Theo lý thuyết căn bản, cú giao bóng hai có tốc độ chậm hơn cú giao bóng một do tính an toàn sau khi giao bóng một lỗi (ngoại trừ những tay vợt giao bóng kiểu năm ăn năm thua hay quá tự tin vào khả năng giao bóng của mình). Do vậy xu hướng giao bóng hai thường nhằm về phía trái tay của đối thủ và Nadal đã thành công với phương án này khi đối đầu với Federer. Những cú giao bóng dù là giao bóng hai ăn về phía trái tay của Federer vẫn giúp Rafa có cơ hội thắng điểm, khi những cú trái bằng một tay của tay vợt người Thụy Sỹ chưa đủ độ hóc hiểm để phản đòn. Hoặc nếu Federer có đọc được tình huống khi Nadal giao bóng vào góc chữ A phần sân ad-court (nửa sân bên trái của Federer) để thực hiện cú né trái đánh phải (inside-out forehand) thì đó cũng tạo ra khoảng sân mênh mông cho Nadal có thể tạo lợi thế. Nhưng cú trả giao bóng của Djokovic không như vậy.
 |
| Nadal luôn bị Djokvic đọc được giao bóng |
Cách tiếp cận cú giao bóng từ Nadal của Djokovic hiệu quả hơn nhiều. Từ bên hai cánh, Nole trả bóng nặng và sâu với điểm rơi luôn nằm ở nửa dưới phần sân của Nadal. Khi những cú giao bóng hai của Nadal đi chậm và có đủ thời gian cho Djokovic đọc giao bóng thì rõ ràng với tốc độ đầu vợt nhanh như của cây vợt Head's YouTek IG Speed sẽ tạo nên những cú trả giao bóng đầy uy lực. Điều đó khiến nhiều tình huống Nadal không có đủ thời gian để phản công lại và bắt đầu lâm vào thế phòng thủ dù đang là game được cầm giao bóng.
Thực sự những thay đổi lớn lao của Nadal tại Australian Open 2012 đã giúp anh tiến bộ hơn hẳn so với 6 trận thua trước Djokovic trong năm 2011. Từ trận chung kết US Open 2011 đến hiện tại, Nadal đã tăng tỷ lệ giành điểm giao bóng 1 từ 52% lên 66% nhưng rõ ràng giao bóng 2 chỉ tăng từ 42% lên 45% vẫn chưa đủ để khuất phục Djokovic, một trong những tay vợt luôn nằm trong top đầu những tay vợt trả giao bóng tốt nhất thế giới. Tuy nhiên so với cả 6 trận chung kết trong năm 2011 thì cú giao bóng 2 của Nadal cũng đã có tỷ lệ thắng điểm hơn nhiều (trận chung kết Rome Masters 2011, Nadal có tỷ lệ thắng điểm khi giao bóng hai đạt 25%!).
 |
Ngay cả khi Nadal có ý định đổi hướng giao bóng hai về phía trái tay của Djokovic cũng không phải là một lựa chọn mang tính khả thi. Bởi cú trái bằng hai tay của Nole không còn đơn thuần là một pha cứu bóng, đó cũng có thể là pha dứt điểm kết liễu đối thủ.
 |
Vậy có thể học hỏi Djokovic như thế nào để hoàn thiện khả năng trả giao bóng.
Hãy tập thật nhiều những bước di chuyển nhỏ (split step) để luyện bộ chân nhanh nhạy phản ứng với cú giao bóng của đối phương.
Tập luyện cú thuận đánh sâu và cắm vào chân đối thủ là lựa chọn không tồi nhưng có thể đó sẽ là con dao hai lưỡi nếu không chính xác sẽ là lỗi tự đánh bóng hỏng.
Những cú trả chéo sân ăn ra mang sẽ đẩy đối thủ ra đường biên và tạo điều kiện cho cú dứt điểm trong khoảng không gian thuận lợi.
“Đọc” hướng giao bóng của đối phương là một bài tập không đơn giản nhưng có thể trau dồi theo thời gian và kinh nghiệm thi đấu.
