Bí mật đằng sau vụ Hamilton chơi xấu Rosberg ở GP Trung Quốc

Cũng như chặng đua trước tại Malaysia, chiến thuật đóng vai trò quyết định tới các điểm nóng trong diễn biến của Grand Prix Trung Quốc. Sau cuộc đua, hàng loạt tranh luận đã được dấy lên vì vụ việc Nico Rosberg cáo buộc đồng đội Lewis Hamiton cố tình chạy chậm để kìm chân anh hòng tiếp tay cho Sebastian Vettel (Ferrari) có cơ hội vượt qua.

Rosberg (áo trắng, giữa), sau khi hoàn thành cuộc đua, tố đồng đội Hamilton chơi bẩn. Ảnh: Formula 1.

Trên thực tế, mối đe doạ từ phía Vettel đối với Rosberg là có thật nhưng không phải là tác nhân chính ảnh hưởng tới cuộc đua của ngôi sao người Đức. Những phân tích dưới đây sẽ vén bức màn che phủ, cho thấy rõ nội tình của những diễn biến chính trên đường đua Thượng Hải cuối tuần qua.

Vettel không phải là mối đe doạ chính tới cuộc đua của Rosberg

Năm ngoái, nhờ ưu thế vượt trội của chiếc W05 so với các đối thủ còn lại, đội ngũ chỉ đạo viên của Mercedes có cơ hội mạo hiểm và thử nghiệm chiến thuật sử dụng lốp cho tay đua của đội nhà đang chạy phía sau hòng giúp anh tạo đột biến để vượt lên trên đồng đội. Điều này diễn ra ở phần lớn các chặng đua đã giúp khán giả được chứng kiến nhiều chặng đua hấp dẫn, cạnh tranh đầy kịch tính giữa bộ đôi Mercedes như GP Bahrain, GP Tây Ban Nha hay những cuộc đua ở cuối mùa giải như tại Austin (Mỹ) và Interlagos (Brazil).

Năm nay, dù Ferrari đã thu hẹp khoảng cách với Mercedes, đó không phải là mối đe doạ chính tới Rosberg ở chặng đua vừa qua như cáo buộc dành cho Hamilton trong buổi phỏng vấn sau cuộc đua rằng anh cố tình chạy chậm sau lần thay lốp đầu tiên để chơi khăm người đồng đội với lý do giữ lốp.

Không như chặng đua trước ở Sepang, tại Trung Quốc, Mercedes có sự ủng hộ của nền nhiệt độ thấp nên đạt được tốc độ tối ưu và vượt trội so với các đối thủ nên việc Ferrari gây khó dễ cho cá nhân Rosberg quả là điều không tưởng. Lúc đó, chiếc SF15-T đang phải vật lộn với quá trình làm nóng lốp khi vừa chuyển sang dùng lốp trung bình. Vì thế, lúc đó Vettel không thể đạt được tốc độ thích hợp để nhảy cóc qua Rosberg.

Vấn đề chính ảnh hưởng tới tay đua số hai của Mercedes là anh không còn được phép sử dụng một chiến thuật khác biệt so với người đồng đội bởi vì Ferrari đã ở khá gần, đủ để vượt qua chia cắt hai tay đua Mercedes, nếu đội đua nước Đức mạo hiểm áp dụng hai chiến thuật riêng biệt cho hai tay đua. Nếu một trong hai chiến thuật bị sai thì Mercedes sẽ mất chiến thắng kép. Ở mức độ nghiêm trọng hơn, có thể họ sẽ mất cả chiến thắng vào tay đối thủ.

Nếu muốn thử nghiệm an toàn cho Rosberg một chiến thuật khác với tay đua số một - Hamilton, thì họ phải tạo được khoảng cách ít nhất là từ tám đến 10 giây so với tay đua đứng sau. Nhưng trước khi thay lốp lần đầu, Vettel chỉ cách Rosberg có chưa đầy hai giây.Trước đó, ở vòng phân hạng Rosberg đã mất vị trí xuất phát đầu vào tay Hamilton một cách đầy tiếc nuối khi chỉ kém người đồng đội có 0,042 giây. Khi xuất phát, những pha xử lý quyết liệt và dứt khoát của Hamilton tại Turn 1 đã sớm làm tiêu tan hy vọng lật ngược thế cờ của Rosberg. Cục diện cuộc đua đã sớm an bài từ đây.

Cục diện Grand Prix Trung Quốc gần như đã sớm an bài ngay sau khúc cua đầu tiên. Ảnh: Formula 1.

Trong năm nay, những diễn biến tại Thượng Hải vừa qua là một ví dụ tốt để chúng ta nhìn thấy rõ cơ hội vô địch thế giới của Rosberg. Rất khó, để anh vượt qua người đồng đội nếu sủ dụng chiến thuật tương tự trong khi bạn không hề có chút lợi thế nào với quá trình sử dụng lốp. Bạn không thể vừa bám sát đối thủ mà không làm ảnh hưởng tới lốp xe của bản thân khi nó luôn rơi vào tình trạng quá nhiệt. Vì thế để giữ lốp tốt bạn buộc phải lui lại với một khoảng cách vừa đủ. Việc sử dụng ít hay nhiều hơn vài vòng đua với một bộ lốp không còn tạo ra lợi thế để vượt qua đối thủ khi dùng loại lốp Pirelli 2015.

Kimi Raikkonen, tại GP Trung Quốc vừa qua, đã chứng minh rõ điều này. Tay đua người Phần Lan xuất phát sau bộ đôi Williams nhưng sớm vượt qua họ ngay từ vòng một. Khi cùng sử dụng lốp mềm, Raikkonen vẫn cố gắng chạy sau đồng đội Vettel. Tay đua người Phần Lan cố gắng tạo ra lợi thế bằng cách giữ lốp khi chạy thêm hai vòng so với đồng đội trước lần thay lốp đầu tiên, trước lần thay lốp thứ hai là thêm bốn vòng. Nếu ở các mùa giải trước, điều này sẽ tạo ra sự khác biệt và đột biến ở cuối cuộc đua.

Nhưng ở mùa giải năm nay, ngần đó là chưa đủ. Ở Thượng Hải, các tay đua có thể dễ dàng vượt tại đoạn đường thẳng dài nhất khi tạo ra được lực kéo tốt hơn khi thoát cua tại Turn 13, điểm bắt đầu của đoạn thẳng. Lợi thế này sẽ được tạo ra nếu bạn có chiếc lốp mới hơn nhiều so với đối thủ hoặc dùng loại lốp bám đường hơn.

Sau chặng đua, Raikkonen nói rằng nếu xe an toàn xuất hiện sớm hơn anh sẽ có rất nhiều cơ hội để vượt qua Vettel. Nhưng cần nhớ rằng tay đua người Đức có đủ tốc độ để phòng thủ trước sự tấn công của người đồng đội. Raikkonen cần phải có thêm chênh lệch về tuổi thọ lốp ít nhất là 8 vòng mới có thể vượt qua được Vettel.

Các đội vẫn phải “tuỳ cơ ứng biến” chứ không dám sớm kiên định với một chiến thuật sử dụng lốp

Quá trình làm việc của loại lốp mềm hiện nay vẫn có một giới hạn chảy, từ đó hiệu suất của lốp sẽ giảm đột ngột. Mercedes đã nhận thức rõ tình hình này sau hai buổi thử nghiệm hôm thứ Sáu. Khi đó Hamilton đã chạy 12 vòng liên tiếp với lốp mềm trước khi thành tích bị sụt nhanh chóng tới gần một giây trên một vòng đua. Dường như chiếc W06 ăn lốp hơn chiếc xe của Ferrari.

Vì vậy, các đội đua đều đã rất chú ý tới việc giữ gìn bộ lốp xuất phát chiều Chủ nhật. Mục tiêu được đặt ra là đảm bảo chiếc xe hoạt động hiệu quả với hai bộ lốp mềm đầu tiên, thời gian sử dụng tối ưu được tính toán cho hai bộ lốp lần lượt là 14 và 16 vòng. Như vậy đảm bảo chiếc xe sẽ không phải hoạt động quá lâu với bộ lốp trung bình, vốn không có được tốc độ tốt như lốp mềm. Lý tưởng nhất là 25 vòng đua cuối cùng sẽ dùng lốp trung bình.

Williams đã phải thay đổi chiến thuật cho phù hợp với tình hình thực tế. Ảnh: Formula 1.

Các đội đã có được quyết định cuối cùng sau khoảng tám vòng đua đầu tiên khi họ đã tìm hiểu rõ được sự hoạt động của chiếc xe với bộ lốp mềm và tốc độ đạt được. Cho dù, lốp trung bình có tốc độ chậm hơn, nhưng sau khi bị Raikkonen vượt qua thì hai tay đua của Williams buộc phải chuyển sang chiến thuật khác. Felipe Massa và Valtteri Bottas sử dụng lốp trung bình ở sau lần thay lốp đầu tiên lẫn lần thay lốp thứ hai. Lúc đó, mục đích của Williams đã đua tranh với bản thân và mong chờ cho đột biến (ví dụ xe an toàn xuất hiện giữa cuộc đua) để tạo ra lợi thế với bộ lốp trung bình.

Điều này phản ánh cách tiếp cận thoải mái hơn của các đội khi họ không thể nhận biết rõ được quá trình hoạt động của lốp trong suốt cuộc đua. Vì thế họ vừa đua vừa phải nghe ngóng tình hình, "tuỳ cơ ứng biến".

Giả sử nếu Mercedes tạo ra khoảng cách đủ lớn với Ferrari, rất có thể đội đua nước Đức sẽ áp dụng chiến thuật sử dụng lốp Mềm-Trung bình-Trung bình như Williams hoặc thay đổi chiến thuật cho hai tay đua để họ có cơ hội cạnh tranh nhau rõ rệt ở cuối cuộc đua.

Chiến thuật sử dụng lốp của các tay đua Thượng Hải

(Trong ngoặc đơn là tuổi thọ của bộ lốp tính theo vòng)